تاریخ و جغرافیای دوران ایلام و ماد یا دورانهای ایلام و ماد، مهمترین بخش تاریخی جهان است، در این تاریخ جهان وارد تمدن جدید می شود. تمدنی که در آن تخصص و کار و تولید و دستمزد، و مهاجرت حرفه ای و سلسله مراتب اجتماعی، بر اساس کار و تولید شکل می گیرد، نه بر اساس قدرت برده داری.
تاریخ و جغرافیای دوران ایلام و ماد
کلیک کنید: تاریخ جنگهای ایلام و آشور
تاریخچه ایلام
اولین امپراتوری تاریخ جهان که منشاء تمدن از گردش قبایل بدوی به دوران شاهنشاهی بود، که از برخورد و گفتگوی تمدن های قاره کهن و ایران بزگ تشکیل شده بود. تا تاریخ ۱۹۳۶میلادی دانشمندان ، محققان به ویژه ایرانیان وقتی نام ایلام به گوششان می خورد گمان می کردند ایلام و ایلامیان نام یکی از اقوام مختلف است، که همانند سایر اقوام مدتی را زندگی و سپس با هجوم قوم یا اقوام دیگر منقرض و از بین رفته اند، اگر هم اطلاعی از آن قوم داشتند بسیار ناقص، جزیی و محلی بوده است، زیرا تا آن زمان نه کتیبه های سنگی خوانده شده بود، و نه حفاری های گوناگون صورت پذیرفته بود، اما از تاریخ ۱۹۳۶م در حفاری هایی که بوسیله اروپاییان و آمریکاییان در تخت جمشید و سایر اماکن بوقوع پیوست خصوصاً در زیر دیوار یکی از انباری های تخت جمشید، امری حیرت آور و شگفت انگیز و شبیه به معجزه، همه را مبهوت و دانش و یافته های تاریخی باستانی تا آن زمان را بر باد داد و دگرگون کرد، زیرا در این حفاری بیش از۳۰ هزار لوحه گلی که تماماً به زبان ایلامی بود کشف گردید، که در نتیجه و با خواندن این لوحه ها معلوم شد، که ایلام و ایلامییان یک قوم نبوده، بلکه اولین سلسله جهان بود که در بخش بزرگی از قاره کهن و ایران بزرگ تشکیل گردیده بود، که در واقع بخش اول و اعظم سلسله هخامنشی می باشد، و حدود سه هزار سال دراین مرز و بوم حاکم بودهاند. با کشف این لوحهها وخواندن آنها اکثر فرضیه و تئوری های مربوط به اقتصاد پولی و مالی تا آن زمان نقش بر آب شد چون گمان می کردند، ضرب سکه بوسیله سلسله های حکومت لیدیه صورت گرفته و سپس به یونان و از یونان به کشور های غربی و از لیدیه به سایر مناطق خاورمیانه رسیده است، ولی با خواندن لوحه ها دیدند، که قبل از آنان ایلامییان دوگونه سکه (پول) داشتهاند، یکی به نام شِکِل = SHEKEL و دیگری به نام کارشا = KARSHA که همان قروش و قران امروزی است.
با کشف چنین لوحه ها که در آنها نام و میزان ارزش سکه و پول نیز درج شده بوده، فرضیه مربوط به نبوکدنذّر و داریوش با تردید مواجه گردید و نشان داد که ایرانی ها از گذشته های دور تر پول و کار را می شناختند، در بین لوحه ها تعداد زیادی هم نشان می داد که مزد کارگران و اهل حرفه ها را با پول و سکه نمی پرداختند، بلکه مانند گذشته ها بوسیله کالا هایی از قبیل حبوبات، غذا، لباس و گوسفند و غیره پرداخت گردیده است. بنا بر این تولید اقتصاد پولی در تاریخ اجتماعی، ایران را به عمق تاریخ می برد، هم چنین این همه لوحه که با دقت بسیار با اختلاف زمان ۴۴۸۵ تا ۴۵۲۷ آریایی میترایی برابر با ۴۶۰ تا ۴۹۲ ق.م ساخته شده اند، ایلامی ها را به هخامنشیان در ادامه یک سلسله وصل می کند. قبل از این کشف عـقیده و نظر آن بـود که در قـرن ششم قبل از میلاد، در بین النهرین و زمان حکومت و سلطنت نَبوکَّد نَذَّر = Nebuchadnezzar حاکم مقتدر بابل سکه و پول رواج پیدا کرد، و عموم مردم امور خود را بوسیله پول انجام می دادند. ادامه دارد
جوانان عزیز و با هوش ایران برای تحقیقات نوین تاریخی به انوش راوید بپیوندید و بیایید تاریخ را خود ما ایرانی ها بنویسیم.
جهت دانستن تفاوت: سلسله، حکومت، پادشاهی، امپراطوری، و….، به صفحه اصلی سایت بروید، در صورت بسته بودن آن به هر علت، در جستجو ها بنویسید انوش راوید و صفحه اول وبلاگ را بیابید.
تاریخچه ماد
در واقع ماد ادامه تاریخی ایلام است، که در سراسر ایران بزرگ متمدن آن زمان ادامه امپراتوری ایرانی ایلام به مرکزیت همدان بود. در کتیبه های عصر هخامنشی تحت عنوان مادا و در آثار مورخان یونانی مذیا آمده، در کتیبه سلمانسر سوم مربوط به سال ۴۱۵۲ آریایی میترایی برابر ۸۳۵ پیش از میلاد آمادای ذکر شده است. پس از این زمان در آثار آشوریان و نوشته‌های بعدی مربوط به بین النهرین ماتای و مادای نامیده شده. شاید در برداشت های دیگر اومان ماندا به کل سرزمین های شمال غربی ایران اطلاق میشود، که در سده هشتم پیش از میلاد شخصی به نام دیوکس قبایل ایرانی را متحد کرده و پس از اولین انقلاب انسانی ایرانی دولتی را به وسیله این اتحاد به وجود آورد. ولی به طور کلی تا چه اندازه و به چه مسافتی آشوریان بر اثر حملات نظامی خود به سرزمین ماد و به طرف شرق بین‌النهرین پیشروی کرده‌اند، مورد اختلاف مورخین است که بزودی توسط جنبش برداشت دروغ ها از تاریخ ایران رسیدگی جغرافیا ـ تاریخ می گردد.
فشرده و بخش های مهم از کرنولوژیک ماد: (آریایی میترایی و قبل از میلاد)
4282 تا ۴۱۵۲ آریایی میترایی یا ۷۰۵ ـ ۸۳۵ قبل از میلاد ـ سرزمین مدها به بخشهای کوچک تقسیم شده و در معرض حملات پی در پی پادشاهان آشور از شالما نازار سوم (که اولین مرتبه در کتیبه های خود از مدها نام می برد) گرفته تا سارگون دوم قرار داشت.
۶۲۵ ـ ۷۰۵ ـ سرزمین ماد در زیر تسلط آشوریان بوده. نام دو پادشاه مد یکی، دیوکس (دیاکو ۷۰۸ ـ ۶۵۵) و فرورتیش (فرا اورتس) Fravartish آمده است.
۶۷۵ ـ ۷۰۵ ـ
655 ـ ۶۷۵ ـ سلطنت دیوکس، که موسس سلسله مدی خوانده میشود. وی ابتدا کدخدای دهی بنام کارکاشی بود، و پس از حملات متعدد به توابع نشین های آشوری تشکیل اتحادیه ضد آشوری از مدها و سیمریها داده به سلطنت انتخاب شد.
۶۳۳ ـ ۶۵۵ ـ سلطنت فروتیش (فرا اورتس)، پسر دیوکس در جنگ با آشوریان کشته شد.
۵۸۵ ـ ۶۳۳ ـ سلطنت کیاکسار، یا سیاکزار (هوخ شتر) پسر فروتیش که حوزه سلطنت مد را گسترش داد و دومین امپراطوری واقعی در جهان را بنیان گذاشت. در ۶۱۵ سکاها را شکست داد و آنها را از ایران بیرون راند. در ۶۰۵ نینوا را بتصرف آورده ویران کرد،
۵۵۰ ـ ۵۸۵ ـ سلطنت آستیاژ، (ایخ تو ویگو) پسر کیاکسار.
تعدادی از کتبها و سنگ نوشته که امیدوارم عزیزان هم میهن متخصص خود اقدام به خواندن و ترجمه کنند:
۱- در کتیبه تیگلات پیلسر [Tiglat Pieser] که تقریبا در قرن هشتم پیش از میلاد نوشته شده است، از دولت ماد نام برده اند.
2- در کتیبه دیگری که مربوط به زمان سلمنرسوگون [Salamonassar sargon] (731-713 قبل از میلاد) است، او افتخار می‌کند که هنگامی که نام وی را در دورترین شهرهای ماد می شنیده‌اند، مردم از نام وی وحشت می کردند.
۳- سناخریب [Sennacherib] و آسرهدون [Esarhaddon] (680-669 میلادی) در آثار خود به ناحیه ماد اشاره کرده‌اند.
۴- در کتاب دوم تورات نوشته شده است، که در سال نهم هیوشیع [Hoshea] ملکه آشور، شومرون [Samoria] را تسخیر و اسراییل ها را اسیر کرده و به آشور برد و آنها را در شهرهای حلح [Halah] و حابور [Habor] در کنار رودخانه گوزان و شهرهای مادی ها مستقر کرد.
۵- اطلاعات پراکنده‌ای درباره مادها در آثار مولفان یونانی قرن پنجم قبل از میلاد موجود است. هکاته میلتی و دیونیس میلتی که کتابی درباره‌ی داریوش اول نوشته‌اند و درباره مادها نیز مطالبی گفته‌اند.
6- مطالبی از مادها در نمایشنامه تراژدی پارسیان تالیف آشیل و غیره دیده میشود.
۷- روایات مورخین یونانی حاکی است که شهر هگمتانه در دورهٔ مادها (از اواخر قرن هشتم تا نیمهٔ اول قرن ششم قبل از میلاد)، مدتها مرکز امپراتوری مادها بوده‌است، پس از انقراض آنها نیز به عنوان یکی از پایتخت های هخامنشی (پایتخت تابستانی و احتمالاً محل خزانهٔ آنها) به شمار می‌رفته.
8– تعدادی از مورخین یونانی چون پلی‌بیوس، کنزیاس، ژوستین و گزنفون نیز دربارهٔ هگمتانه مطالبی جمع آوری و بیان کرده‌اند.
9– در کتاب تورات / دانیال/ رویای قوچ و بز آمده است:
ــ 15) وقتی سعی میکردم معنی این خواب را بفهمم، ناگهان وجودی شبیه انسان برابر من ایستاد، 16) و صدایی از آنسوی رودخانه اولای شنیدم که گفت: ای جبرئیل، معنی این خواب را به دانیال بگو. 17) پس جبرئیل بطرف من آمد و من وحشت کردم و رو به زمین افتادم. او به من گفت: ای انسان خاکی بدان آنچه که دیدی مربوط به زمان آخر است. 18) در حالی که او سخن میگفت من بیهوش بر زمین افتادم ولی او مرا گرفت و بلند کرد. ۱۹ ) و گفت: آمده ام تا بگویم در روزهای سخت آینده چه پیش خواهد آمد. آنچه دیدی مربوط به زمان تعیین شده آخر است. ۲۰ ) آن قوچ دو شاخ را که دیدی، پادشاهی ماد و پارس است.
10– در کتیبه معتبر بیستون بند ۶ 12- 17 آمده است: داریوش شاه گوید:
اینست سرزمین‌هایی که به بخشایش اهورامزدا به من رسیده است و من در این سرزمین‌ها شاه هستم: پـارسَـه (پارس)، اووْجَـه، بابیروش (بابل)، اَثـورا (آشور)، اَرَبـایَـه (عربیه)، مـودرایَـه (مصر)، تْـیَـئی‌یْ دْرَیَـهْـیا (دریانشینان)، سْـپَـردَه (اسپارت/ سارد/ لیـدی)، یَـئـونَـه (یونان)، مـادَه (ماد)، اَرمیـنَه (ارمنیه)، کَـتـپَـتوکَـه (کاپادوکیه/ آناتولی مرکزی)، پَـرثَـوَه (پارت)، زْرَکَه (زَرَنگ/ سیستان)، هَـرَئیـوَه (هرات/ آریان)، اووارَزمی‌یْ (خوارزم)، باخْـتْـریش (بلخ/ باکتریا)، سُـگودَه (سُغد)، گَـدارَه (قندهار)، سَـکَـه (سکا)، ثَـتَـگوش ، هَـرَئووَتیش ، مَـکَـه (مَکا/ مُـکران/ جنوب بلوچستان). روی هم ۲۳ سرزمین.
۱۱– در کتیبه معتبر بیستون بند ۱۰ 26-35 آمده است: داریوش شاه گوید: …… هنگامی که کمبوجیه رهسپار مصر شد؛ مردمانی پیمان‌شکن شدند و در کشور، پارس و ماد و دیگر سرزمین‌ها دروغ فراوان شد.
۱۲– در کتیبه معتبر بیستون بند ۱۲ 43-48 آمده است: داریوش شاه گوید: این پادشاهی که مُـغ گَئومات از کمبوجیه گرفت، از دیرباز به دودمان ما بایسته بود. مُغ گَئومات بر پارس و ماد و دیگر سرزمین‌ها دست انداخت و آنها را از کمبوجیه گرفت و از آن خود کرد. او شاه شد.
۱۳- در کتیبه معتبر بیستون بند ۱۳ 48-61 آمده است : داریوش شاه گوید: هیچ مردی، نه پارسی و نه مادی و نه کسی از دودمان ما نبود که شاهی را از دست مُغ گَئومات بازپس گیرد. مردم از او بسیار می‌ترسیدند چرا که او کسانی که بردیا را از پیش می شناختند، می‌کشت.
همدان مرکز ماد
نام این شهر در کتیبه های آشوری آمدانه Amadana و در کتیبه های هخامنشی هگماتانا Hagmatana آمده است. آمدانه مشتق شده از کلمه ماد از زبان آشوریان است، که نام آن مردم را آمادا می گفتند. چون پسوند آن در زبان پارسی بمعنی مکان است، و در آخر اغلب شهر های ایران وجود دارد، از این رو آمادانا بمعنی محل مادها شده است. کلمه ماد در زمان ساسانیان مبدل به مای شد، و در قرون اسلامی آنرا ماه می گفتند، مانند: ماه نهاوند، ماه کوفه، ماه بصره. در ایران غربی مکان هایی وجود دارد که نامشان با مار که در واقع همان ماد است، ترکیب شده مانند: مار آباد. در ضمن لازم به یاد آوریست نام هایی که با، نا، آن، نیا، ختم میشود ایرانی است در اروپا مقدونیا تنها نامی است که این چنین می باشد.
عکس جام زندگی، یکی از ارزنده ترین ظروف باستانی ایرانی است، که چند سال پیش اتفاقی در ارجان بهبان کشف شد. یک بشقاب مفرغی است، که پنج ردیف نقش مربوط به آداب و رسوم زندگی آنزمان دارد، بهمین جهت بنام جام زندگی معروف شد. در این نقشها بخشی از تاریخ فراموش شده ایلام نقش بسته شده است، مشروح در اینجا، عکس شماره ۲۸۵۱.
سبز= جنگل های شمال ایران، سفید= آسمان شفاف مرکز ایران، قرمز= سرخی فجر خلیج فارس
توجه: اگر وبلاگ به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبلاگ و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبلاگم بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.