جنگ جهانی دوم در ایران ادامه نفوذ استعمار و امپریالیسم در ایران بود، باید این نفوذ را شناخت و پیگیر بود، در غیر اینصورت همیشه شکست است. در این جنگ ارتش ایران که خیلی مخارج روی دست کشور گذاشته بود، سریع و بدون مقاومت از هم پاشیده شد. ارتش کشورهای مانند ایران چون یوگسلاوی، در مقابل اشغال مقاومت سرسختانه نشان دادند. علت این از هم پاشیدگی و آن مقاومت، در همان مقدار نفوذ استعمار و امپریالیسم نهفته است.
جنگ جهانی دوم در ایران
تصویر ایوان سفارت اتحاد جماهیر شوروی در تهران. از چپ براست: ژوزف استالین از شوروی، فرانکلین دلانو روزولت از آمریکا، وینستون چرچیل از بریتانیا. عکس شماره 4845.
برگه 1264 پیوست لینک زیر است:
جنگ جهانی دوم در ایران
کنفرانس تهران
کنفرانس تهران با اسم رمز یوریکا، با شرکت وینستون چرچیل، فرانکلین دلانو روزولت، و ژوزف استالین از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ برابر ۲۸ نوامبر تا ۱ دسامبر ۱۹۴۳ به صورت محرمانه در سفارت شوروی در تهران برگزار شد.
این کنفرانس در پی کنفرانس قاهره و پیش از کنفرانسهای پوتسدام و یالتا برگزار شد. هدف این کنفرانسها توافق درباره چهره جهان پس از پایان جنگ جهانی دوم بود. استقلال و تمامیت ارضی ایران با صدور اعلامیهای در پایان کنفرانس تضمین گردید.
موضوعات اصلیای که به نتیجه رسید، عبارت بود از: تاریخ و ابعاد پیاده شدن نیروهای بریتانیایی و آمریکایی در فرانسه، و حمله تهاجمیِ نیروهای روسی در ارتباط با آن، منابع اختصاصیافته به جبهههای ایتالیا، بالکان و برمه که چرچیل نمیخواست مورد غفلت واقع شوند.
مهمترین توافقی که در این کنفرانس بهدست آمد، درباره گشایش جبهه در غرب اروپا بود. در خلال این کنفرانس، در روز ۲۹ نوامبر، چرچیل به جهت شجاعت و دلاوری نیروهای ارتش شوروی، در پاسداری از شهر استراتژیکِ استالینگراد، یک شمشیر را که به شمشیر استالینگراد شهرت یافت، به استالین اهدا کرد.
این کنفرانس از این جهت سرّی بود، که آلمانها در صدد ترور رهبران سه کشورِ درگیر در جبهه مقابل متحدین بودند. هیتلر به یک افسر آلمانی به نام سرهنگ کنراد زینر مأموریت ترور را واگذار کرد. نام این عملیات را هم آلمانها عملیات پرش بلند نام نهادند. شرح این عملیات در کتابی با نام عملیات پرش بلند نوشته شده است.
این نشست تأثیر مهمی بر جنگ جهانی دوم داشت. آمریکا با تجهیز ارتش سرخ شوروی، به آن کمک کرد، تا ارتش آلمان نازی را در دروازههای شهر استالینگراد نابود کند. به همین خاطر ایران پل پیروزی متفقین لقب گرفت. نشست رهبران متفقین در تهران، در مشخص کردن سرنوشت جنگ هم نقش بسزایی داشت.
عملیات دیدی و هجوم سربازان متفقین به سواحل نرماندی فرانسه در تهران کلید زده شد. استالین خواستار اجرای این عملیات بود، تا از فشار ارتش آلمان در جبههٔ شرقی علیه شوروی کاسته شود. اما چرچیل مخالف بود و طرحهای دیگری داشت. حضور روزولت در تهران و پشتیبانی او از ایدهٔ استالین، چرچیل را وادار کرد تا این طرح را بپذیرد.
داستان امپریالیسم: رهبران آمریکا و بریتانیا و شوروی بدون این که دولت ایران خبر داشته باشد، برای برگزاری کنفرانس تهران به ایران سفر کردند. علت انتخاب تهران برای برگزاری این کنفرانس، نزدیکی آن به شوروی بود. ژوزف استالین میخواست در اوج جنگ جهانی دوم نزدیک مسکو باشد. همچنین متفقین به دلیل اشغال ایران، تهران را در اختیار داشتند، و تأمین امنیت این شهر برایشان آسان بود.
جنگ جهانی دوم در ایران
اشغال ایران
پس از آغاز جنگ جهانی دوم در ۹ شهریور ۱۳۱۸ برابر ۱ سپتامبر ۱۹۳۹، ایران بیطرفی خود را اعلام کرد. اما به دلیل گستردگی مرز ایران با اتحاد جماهیر شوروی و درگیری شوروی با آلمان، این بیطرفی ناپایدار بود. ارتش متفقین به بهانهٔ حضور کارشناسان آلمانی در ایران، ایران اشغال کرد.
به دنبال اتحاد بریتانیا و شوروی پس از حمله آلمان نازی به شوروی، و لزوم ارسال کمکهای بریتانیا و آمریکا به جبهههای نبرد در شوروی، متفقین تصمیم گرفتند از دالان پارسی به انگلیسی The Persian Corridor نیز استفاده شود. به موجب آن نیروهای متفقین در ۲۵ اوت ۱۹۴۱به ایران حمله کرده، و کشور را به اشغال خود درآوردند.
در روز ۳ شهریور ۱۳۲۰ نیروهای شوروی از شمال و شرق و نیروهای بریتانیایی از جنوب و غرب، از زمین و هوا به ایران حمله کردند، و شهرهای سر راه را اشغال کردند، و به سمت تهران حرکت کردند.
ارتش ایران به سرعت متلاشی شد، رضاشاه با فشار متفقین به خصوص بریتانیا ناچار به استعفاء شد. متفقین پس از مدتها کشمکش با روسها بر سر نوع حکومت جدید ایران، بالاخره در انتقال سلطنت به ولیعهد محمدرضا به توافق رسیدند.
پس از اشغال ایران، راهآهن سراسری جنوب به شمال ایران برای انتقال کمکهای نظامی از جنوب ایران به پشت جبهه شوروی، بر اساس قانون وام و اجاره مورد استفاده قرار گرفت.
ایران که در آغاز جنگ بیطرفی خود را اعلام کرده بود، نهایتاً در ۱۷ شهریور ۱۳۲۲ به آلمان اعلان جنگ داد. هدف اصلی ایران از اعلان جنگ پیوستن به اعلامیه ملل متحد و شرکت در کنفرانسهای صلح پس از جنگ بود.
حمله ارتشهای بریتانیا و شوروی به ایران در کشاکش درگیریهای جنگ جهانی دوم، حاصل سومین تبانی تاریخی این کشورها، به زیان حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران بود.
سده نوزدهم و در پایان جنگهای ایران و روسیه، زمان پادشاهی قاجاریه، تبانی روسیه با بریتانیا علیه ناپلئون در اروپا، سبب حمایت بریتانیا از بسته شدن پیمانهای گلستان و ترکمنچای و تحمیل آن بر ایران شده بود.
اوایل قرن بیستم میلادی پیمانهای ۱۹۰۷ و ۱۹۱۵ سبب تقسیم ایران به حوزه نفوذ دو کشور بریتانیا و روسیه، زمینهساز حضور نظامی آنان در ایران شد.
سومین بار هم در جنگ دوم جهانی بود، که بهانه حضور کارشناسان آلمانی در ایران، اشغال ایران را در پی داشت.
……………
برچسبها: جنگ جهانی، جنگ جهانی دوم، کنفرانس تهران، اشغال ایران، دالان پارسی، جنگهای ایران، جبهههای ایران.
……………
جنگ جهانی دوم در ایران
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری
ویدیوئی رنگی کمیاب از کنفرانستهران در سفارت شوروی یا باغ اتابک با حضور چرچیل و استالین و روزولت، آذر ۱۳۲۲ برابر نوامبر ۱۹۴۳.
……………………….
توجه 1: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه 2: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید. در جهت دانش مربوطه وبلاگم، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه 3: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و تارنمای دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.
. . جهت آینده ای بهتر، دیدگاه خود را بنویسید، و در گفتگوهای تاریخی و جغرافیایی شرکت کنید . .