تاریخ سازمان زنان در ایران و فعالیت و حضور زنان ایرانی معاصر در جامعه پیش از تأسیس مجلس شورای ملی در مبارزات مشروطه خواهی، با عضویت در انجمن های مختلف مطرح بود.
تاریخ سازمان زنان در ایران
فعالیت و حضور زنان ایرانی معاصر در جامعه، پیش تأسیس مجلس شورای ملی، در مبارزات مشروطه خواهی، با عضویت در انجمن های مختلف مطرح بود. از آغاز قرن بیست، عملاً زنان وارد فعالیتهای سیاسی شده بودند. ولی از ابتدا با موجی از اعتراضات مخالفین مواجه گشتند. خواسته زنان ایرانی برای کسب حق رأی، هم زمان با گسترش جنبش های استقلال طلبانه زنان در کشور های دیگر صورت گرفت. در آن ایام، زنان در سطح جهان، با تأثیر از یکدیگر، راه تحول در وضیعت نابسامان خود را از طریق پارلمان ها و تأثیر گذاشتن بر آن می دیدند.
زنان ایران نیز از این قاعده رشد و تکامل تاریخ تمدن مستثنی نبودند. آنان نیز برای گرفتن حق رأی، مجلس وقت را به طرق گوناگون تحت فشار قرار دادند. از آن جمله می توان به چاپ و انتشار مطالبی در نشریات نظیر مجله زبان زنان با مدیر مسئولی صدیقه دولت آبادی، اشاره نمود. این طیف از جامعه برای جهت دادن به فعالیت های خود، جمعیت ها و سازمان های مختلفی را تشکیل دادند. مانند: حزب زنان ایران، کانون بانوان، سازمان طرفدار اعلامیه حقوق بشر، جمعیت راه نو، شورای عالی زنان و سازمان زنان ایران.
تصویر زنان سازمان زنان ایران در اواسط قرن ۲۰، عکس شماره ۳۵۶۵.
لوگو در دانش و بینش انقلابی باشید، عکس شماره ۱۶۱۰.
برگه 1192 پیوست لینک زیر است:
. . . ادامه دارد و بازنویسی می شود . . .
تاریخ سازمان زنان در ایران
تاریخ سازمان زنان در ایران
در دوره انقلاب مشروطیت انجمن‌های زنان زیادی به طور مخفیانه شکل گرفتند، که فقط در جنبش مشروطه شرکت می‌کردند. بعدها در سالهای پس از تشکیل مجلس و جنگ جهانی دوم، انجمن‌هایی تأسیس شدند، که به حقوق زنان می‌پرداختند.
در دوره رضا شاه به تدریج سازمان‌های زنان مستقل حذف شد، و سازمان‌هایی وابسته به دولت یا حزب‌های سیاسی تشکیل شدند. مانند کانون بانوان، که انجمنی بسیار میانه‌رو و خیریه زیر نظر رضاشاه بود.
در دوره محمدرضا شاه نیز از دهه ۱۳۳۰ متمرکز سازی جدی سازمان‌های زنان آغاز شده بود. سازمان زنان جایگزین «شورای عالی جمعیت زنان ایران» شد. آن سازمان از پیوستن انجمن‌های مستقل زنان در سال ۱۳۳۷ تشکیل شده بود. ایجاد این سازمان‌های متمرکز، فعالیتهای هماهنگ و برنامه‌ریزی شده‌ای بود، که موجب از بین رفتن سازمان‌های مستقل جنبش زنان شد.
سازمان زنان ایران در ۱۳۴۵ تاسیس شد، و یک سازمانی دولتی در ایران بود، که به مسایل زنان در سطح کشور می‌پرداخت.
سازمان زنان مسئول اجرای پروژه‌هایی در سطح ایران بود، که از مهم‌ترین آنها می‌توان به ایجاد مراکز رفاه خانواده، ایجاد مدرسه مددکاری ورامین و تربیت منظم مددکار اجتماعی، و تحقیق در حوزه مسایل زنان اشاره کرد. این سازمان نماینده رسمی ایران در کنفرانس‌های بین‌المللی مربوط به زنان محسوب می‌شد.
فعالیتهای سازمان زنان بیشتر جنبه خیریه‌ای داشت، ولی از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۶ در قانون گذاری و امور اداری کشور در رابطه با زنان و خانواده تاثیر گذار شد. بر مسایلی مانند تبعیض علیه زنان، تصویر زن در کتابهای درسی مدرسه های ابتدایی، منزلت زن در جامعه عشایری، نقش زن و مرد در پیام‌های تجارتی تلویزیون ایران و … نیز بود.
سازمان زنان علاوه بر ساختار آن که قابل نظارت دولت بود، مانند سایر سازمان‌های ایران از رخنه جاسوسان مخفی بی‌بهره نبود. اغلب با هشدارهای ساواک مواجه بود، که از آنها می‌خواست مواضع خود را تعدیل کنند، و عناصر ضد رژیم را تحریک نکنند.
سازمان زنان در طول فعالیتش با انتقادات هم سنت‌گرایان و هم اصلاح‌طلبان منتقد دولت روبرو بود. اصلاح‌طلبان معتقد بودند، این سازمان کم کار است، و کمکی به حقوق زنان نمی‌کند. محافظه‌کاران سنت‌گرا معتقد بودند، سازمان بسیار لیبرال و لائیک است. هر دو گروه سازمان زنان را بازیچه‌ای در دست دولت می‌دانستند.
سازمان زنان ایران
اساسنامه
هدف ــ هدف این سازمان طبق آخرین اساسنامه آن در سال ۱۳۵۴، بالا بردن دانش سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان بود، که از روش‌های زیر پی‌گیری می‌شد:
تأسیس مراکز رفاه خانواده.
دفاع از حقوق فردی، خانوادگی و اجتماعی زنان، در جهت تأمین برابری کامل آنان در اجتماع و در برابر قانون.
کوشش در راه تعمیم آموزش و پرورش زنان ایران، به ویژه پیکار با بی‌سوادی و کمک به گسترش آموزش حرفه‌ای.
یاری کردن به زنان در اجرای مسئولیت‌های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و فردی.
ایجاد تفاهم و دوستی بین زنان ایران و زنان کشورهای دیگر، و همکاری در راه برابری و بالا بردن مقام زن در سطح جهان.
تجهیز زنان به منظور شرکت گسترده آنان در نوسازی ملی در زمینه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، در چارچوب هدف های حزب رستاخیز ملت ایران، و هماهنگ کردن فعالیتهای آنان در این زمینه. در اساسنامه اولیه در سال ۱۳۴۵ آمده بود، که سازمان زنان، سازمانی غیر سیاسی است، که در سال ۱۳۵۴ بعد از تحولاتی در کشور و ایجاد حزب رستاخیز تغییر کرد.
ساختار ــ تصمیم گیری‌های سازمان با ریاست عالیه، مجمع عمومی، کمیته عالی همکاری، شورای مرکزی و دبیر کل بود.
مجمع عمومی ــ از نماینده‌های انجمن‌های عضو سازمان زنان و نمایندگان شعبه‌های سازمان در شهرستان‌ها تشکیل می‌شد. در سال ۱۳۵۱ تعداد انجمن‌های عضو سازمان ۳۲ انجمن بود. وظیفه مجمع عمومی انتخاب پنج عضو از یازده عضو شورای مرکزی و تصویب تغییرات در اساسنامه سازمان بود.
کمیته عالی همکاری ــ هدف این کمیته هماهنگی مسئولان وزارتخانه‌های مختلف با برنامه‌های سازمان زنان بود و از ۱۱ نفر تشکیل می‌شد، که حداقل هر شش ماه در حضور ریاست عالیه سازمان جلسه داشتند: نخست‌وزیر، وزیران آموزش و پرورش، کار و امور اجتماعی، بهداری و بهزیستی، دادگستری، کشاورزی و عمران روستایی، صنایع و معادن. همچنین نماینده سازمان‌های برنامه و بودجه، رادیو و تلویزیون، سازمان امور اداری و استخدامی، کمیته پیکار با بی‌سوادی، و دبیر کل خود سازمان زنان.
شورای مرکزی ــ این شورا حداقل ماهی یک‌بار جلسه داشت، و به کارهایی مانند بررسی و تصویب بودجه سازمان می‌پرداخت. کار اعضای شورا داوطلبانه بود و از ۱۱ نفر، شامل ۵ عضو انتخابی مجمع عمومی و ۶ عضو انتخابی ریاست عالیه تشکیل می‌شدند.
دبیر کل ــ دبیرکل از طرف ریاست عالیه انتخاب می‌شد، و به آن پاسخگو بود. وظایف دبیرکل نظارت بر کلیه فعالیتهای سازمان بود، و در جلسه‌های مجمع عمومی و شورای مرکزی شرکت میکرد.
ریاست عالیه ــ ریاست عالیه سازمان با اشرف پهلوی بود. نایب ریاست عالیه نیز فریده قطبی مادر فرح پهلوی بود. ریاست عالیه دبیرکل سازمان و همچنین ۶ نفر از ۱۱ عضو شورای مرکزی را تعیین میکرد، و جلسات مجمع عمومی با اجازه یا به فرمان ریاست عالیه تشکیل می‌شد.
بودجه ــ اطلاعات مختلف و متضادی درباره بودجه سازمان زنان وجود دارد. بتی فریدان در بازدید از ایران در سال ۱۳۵۳ نوشت خزانه این سازمان ۵۰ میلیون دلار بود. فیلیپ دوپولس گزارشگر نیویورک تایمز بودجه آن را ۲۰ میلیون دلار گزارش کرد. در مصاحبه پژوهشی یکی از مقامات مهم سازمان زنان بودجه سازمان را مختصر توصیف کرده و به جز پروژه های خاص و مورد علاقه دولت، از هدایا، حق عضویت‌ها و برگزاری کلاس‌های آموزشی ذکر می‌کند، که بیشتر فعالیت اعضا داوطلبانه بوده است.
به گفته وی بودجه پروژه‌هایی مانند سواد آموزی، مراکز تنظیم خانواده، و مهد کودک‌ها بر اساس برنامه‌ای که سازمان زنان طراحی میکرد، از طرف دولت تأمین می‌شد. برای حقوق کارمندان همین پروژه پرستاران، آشپزها، نظافتچیان، کارکنان مهد کودک، کارکنان دفتری، کتابداران و مددکاران مصرف می‌شد. بودجه سازمان برای شعبه‌های شهرستان‌ها، پست، انتشارات و ارتباطات عمومی میان اعضا تخصیص می‌یافت.
تصویر انجمن نسوان تبریز، عکس شماره 7386.
#جنبش_زنان_ایران در دورههای مختلف تاریخ ایران برای بدست آوردن حقوق زنها وجود داشت. تلاش آنها برای از بین بردن استثمار و فرودستی زنان و برابری بود. #زنان_مبارز و #زنان_انقلابی و زنان غیر مبارز و عادی در این راه صدمات زیادی دیدند. فشار این جنبش باعث #قانون_کشف_حجاب در 1314 شد. جنبش زنان ایران مربوط به این زمان و طرح #استعماری نیست، راهبرد ملی تاریخی بوده و هست.
تصویر هیئت مدیره جمعیت نسوان وطنخواه, عکس شماره 7387.
هیئت مدیره #جمعیت_نسوان_وطنخواه، نشسته از چپ به راست: فخرآفاق پارسا، ملوک اسکندری، کبری چنانی، مستوره افشار، نصرت مشیری، صفیه اسکندری، عصمت‌الملوک شریفی. ایستاده: مهرانگیز اسکندری، بانو چنانی، هائیده افشار، عباسه پایور، قدسیه مشیری.
جمعیت نسوان وطنخواه در سال ۱۳۰۱ توسط تعدادی از #زنان_روشنفکر ایرانی در تهران تشکیل شد. هدف آنها ترویج #حقوق_زنان و بهبود شرایط دختران بود. این سازمان #نشریه_نسوان_وطنخواه را منتشر میکرد. سپس بدست #رضاشاه در ۱۳۱۲ بسته شد.
….
تاریخ سازمان زنان در ایران
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری
توجه ۱: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه ۲: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید. در جهت دانش مربوطه وبلاگم، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه ۳: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.