تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران بزرگترین دریاچه جهان و دومین دریاچه آب شور جهان در ایران است، در همه جا فقط از جغرافیای آنها نوشته اند، و بررسی تاریخی و تاریخ اجتماعی اطراف دریاچه و تأثیر آن بر کل ایران و قاره کهن گفته نشده است. من سعی می کنم تنها از حوضه آبگیر دریاچه ننویسم، بلکه حوزه تاریخ اجتماعی آنها را بدور از دروغ های تاریخی تحلیل نمایم.
تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران
تصویر از ساحل دریاچه خزر، عکس شماره ۳۲۷۳.
لوگو ایران را بدرستی بشناسید، عکس شماره ۱۶۱۷.
برگه 1205 پیوست لینک زیر است:
. . . ادامه دارد و بازنویسی می شود . . .
تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران
فهرست دریاچه های ایران
لینک های این فهرست بزودی منتشر می شود.
|
|
فهرست
|
|
|
1
|
کلیک کنید:
|
|
|
2
|
کلیک کنید:
|
|
|
3
|
کلیک کنید:
|
|
|
4
|
کلیک کنید:
|
|
|
5
|
|
|
|
6
|
|
|
|
|
|
|
….
تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران
دریای مازندران یا دریاچه خزر
دریای مازندران از قدیم و در طول تاریخ در محاصره اقوام و ملتهای ایرانی قرار داشت، این اقوام تا قبل از پیدایش استعمار در دوران اجتماعی قبیله ای زندگی می کردند، و با باید آنها را با شرایط اجتماعی آن دوره تمدن بشری بررسی نمود.
ــ کاسپین = گزپین = غزپین = خزپین = گز + پین = انرژی آفتاب.
ــ گز = انرژی، گاز، درخت گز، کوره گز.
ــ پین = فین = سین = خورشید.
ــ مناطق و روستاهای فین در ایران زیاد است و همه آنها دارای آثار دوران کهن هستند.
دریای خزر، نامیده شده توسط دولت ایران، و دریایچه کاسپین، بین المللی و دریای مازندران ما، با مساحت ۳۷۸۴۰۰ کیلو متر مربع و با حجم تقریبی آب ۷۷۰۰۰ کیلومتر مکعب بزرگترین دریاچه جهان است، عمق متوسط آب در شمال ۲/۶ متر در جنوب ۳۲۵ متر و عمیق ترین نقطه در بخش جنوبی ۱۰۲۴ متر است. 854 گونه جانوری و بیش از ۵۰۰ گونه گیاهی در این دریا شناسایی شده و زیست می کنند، که به سه گروه عمده موجودات آب شیرین، آب شور و دریایی تعلق دارند. تعدادی از گونه های جانوری و گیاهی از دریا های سیاه و آزوف به خزر راه یافته اند، که شامل ۷۲۴ گونه جانوری، ۵۳۸۰ گونه شناور آزاد، 1700 گونه انگلی، 23 گونه مستقل، می باشند. در این دریا ۸۷۱ گونه از بی مهرگان و ۳۰۵ گونه موجودات کف زی درشت، ۵۶۶ گونه کف زی ریز گزارش شده است.
کشور های اطراف دریای خزر: ایران، آذربایجان، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان، . . . . بزودی از تاریخ اجتماعی این کشورها در اطراف دریاچه می نویسم.
تاریخ دریانوردی دریای کاسپین . . . . . . بزودی
عکس نقشه دریای خزر و دریاچه ارومیه از دید گوگل، عکس شماره ۴۰۵۰ .
تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران
دریاچه ارومیه
در شمال غربی ایران با ۵۱۸۷۶ کیلومتر مربع، که ۳ ٪ مساحت ایران است، میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی است. بزرگ ترین دریاچه شور آبگیر همیشگی قاره کهن می باشد، که در غرب فلات درونْ سرزمینی ایران قرار دارد، و دومین دریاچه آب شور جهان می باشد، میزان نمک واشده در آن دو برابر اقیانوس است. بیشتر از رودخانه های زرینه رود، سیمینه رود، گدار، باراندوز، شهر چای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود. این پهنه با داشتن دشت هایی مانند، دشت پیرانشهر سلماس، ارومیه، تبریز، آذرشهر، مراغه، میاندوآب، مهاباد، نقده و اشنویه یکی از جایگاه های ارزشمند کار کشاورزی و دامداری در ایران بشمار می رود. پارک ملی دریاچه ارومیه یکی از جالب ترین و خوب ترین زیستگاه های بومی جانوران در ایران است. این دریاچه هم اکنون زیستگاه بومی و منحصر بفرد، ۲۷ گونه پستاندار، ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۷ گونه دوزیست و ۲۶ گونه ماهی است. بدلیل آب بسیار شور هیچ ماهی و نرم تنی مگر گونه هایی از سخت پوستان در آن زندگی نمی کنند، آب آن هیچگاه یخ نمی‌زند، شنا کنندگان به روی آب آن شناور می مانند.
آب دریاچه ارومیه از دسته آب های کلروره سدیک می باشد، گل دریاچه ارومیه خمیری سیاه رنگ و از گل های کلروره است، که دارای ویژگی های درمانی برای بیماری هایی چون رماتیسم و آرتروز و بیماری های زنانه است. دریاچه ارومیه دارای ۱۰۲ آبخست (جزیره) است، که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به نام اندوخته طبیعی جهان نام نویسی شده است. آبخست اِشک، زیستگاه پرندگان زیبای کوچکتر همسان مرغ آتش و تنجه و همچنین گوزن زرد ایرانی می باشد. در گذشته برای گشت و گذار در دریاچه و آبخست های آن از دو کشتی سهند و نوح یا قایق های گوناگون در بنادر گلمانخانه و … استفاده می کردند، ولی چند سال است بدلیل ایجاد سد های متعدد و برداشت از آب های ورودی برای کشاورزی، و نیز زدن پل به روی دریاچه، سطح آب بسیار پایین رفته است، که دیگر قابل قایق رانی نمی باشد. گفته شده نصب پایه های پل که حدود ۶۰ متر عمق پی کنی دارد، پوسته دریاچه را شکافته و باعث گردیده آب دریاچه از کناره ستونها به داخل زمین نشت کند، و ضمن شور کردن منابع آب زیر زمینی، سطح آب دریاچه حدود شش تا هفت متر کاهش یابد، البته ورودی آبها و ادامه نشت آب شور خطر بزرگی برای محیط زیست می باشد.
معاون وقت محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست، از تبدیل ۱۵۰ هکتار از اراضی کناره این دریاچه به شوره زار خبر داده. وی با گفتن این که شوربختانه دریاچه ارومیه هم اکنون بسیاری از ویژگی های زیستی خود را از دست داده است، به ایسنا گفته: افزایش میزان شوری آب دریاچه ارومیه و رسیدن آن به مرز پر نمکی (۳۴۰ گرم در لیتر)، نمک بر روی بال و پر و تن پرندگان سنگین می نشیند و باعث مرگ آنها می شود. رفت و آمد شناورهای دریایی مختل شده و بندر گاه های و مراکز توریستی ساخته شده در کرانه ها نا کار آمد شده. پدیدار شدن زمین های شوره زار در بخش های پست کناره دریاچه و چسبیده شدن جزیره های نه گانه پارک ملی، جایگاه گونه های منحصر بفرد حیات وحش را نابود می کند. هم چنین کاهش فراوان تولید آرتمیا در دریاچه و آبگینگی (بلوری شدن) نمک و پدید آمدن لایه‌های کلفت نمکی در کف و بستر دریاچه بزرگترین دشواری های کنونی این دریاچه است.
نام کهن این دریاچه چیچَست بوده، این واژه ای اوستایی و پارسی باستان است، و گفتن آن چَئِچَستَ بوده، دریاچه چیچست در افسانه های ایرانی بسیار گفته شده است. پهنه بسیاری از رویداد های ارزنده زندگی کیخسرو در کرانه این دریاچه اتفاق افتاده، دژ بهمن که کیخسرو در نبردی غول آسا و سهمگین آن را می گشاید و از چنگ دیوان بدر می‌آورد در نزدیکی همین دریاچه بوده است. نام ارومیه نامیست که آشوریان به آن داده‌اند، در زبان آشوری اور یعنی شهر مانند، اورشلیم (شهر آشتی)، و میه یعنی آب که همریشه با مآء عربی است، اور + میه = شهر آب.
پرسش: آیا افسانه یا میتولوژی از دریاچه چیچست می دانید؟
…..
تاریخ اجتماعی حوزه دریاچه های ایران
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری
توجه ۱: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: وبلاگ انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه ۲: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید. در جهت دانش مربوطه وبلاگم، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه ۳: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.
سلام آقای انوش راوید گرامی، دریاچه بابولات به چه معنی است؟
می دانم که شما ریشه یابی در این مورد ندارید، معمولاً دیدم در شهرستانها با اینکه زبان های اصلی و ریشه دار دارند، اما اشخاص متخصص ریشه یاب و زبان شناس خیلی کم دارند و حتی ندارند.
ــ بابولات = باب او لات = خانه آبهای آبخیز.
ــ باب = خانه + او = آب + لات = جلگه آبخیزی.
مقاله شما را درباره نام دریای خزر خواندم ممکن است کمی بیشتر توضیح دهید؟
تا کنون خیلی نوشته و گفتم، این جمله را اضافه کنم: خزر در واقع خیزر است، خی بمعنی آب و محل جمع شدن آب، مانند خیک (آبگاه کوچک) و خیس، زر بمعنی خورشید و آذر و طلا است