استان تاریخی بوشهر
وقتی از یک استان تاریخی در ایران، یا در جای دیگر از ایران تاریخی می نویسم، بمنظور تکمیل کردن مفهوم و لینک برای مقاله ها و موضوع های تاریخی و جغرافیای تاریخی و غیره وبسایت ارگ است. در ضمن نیز می توانند، اطلاع جدید هم برای بازدید های تاریخی و بوم گردی هم باشد.
استان بوشهر از استان های جنوبی ایران، و هفدهمین استان بزرگ کشور به لحاظ مساحت است، که در حاشیه خلیج فارس قرار دارد، مرکز آن بندر بوشهر است. این استان بعلت قرار گرفتن در ساحل خلیج فارس، از گذشته های تاریخی ایران دارای اهمیت فراوان بوده است. مبارزه مردم تنگستان علیه نیرو های خارجی در یکصد سال اخیر از شاخص های مهم تاریخی این استان است.
تصویر سواری از استان بوشهر، عکس شماره ۳۴۱۱.
تصویر لوگو ایران را بدرستی بشناسید، عکس شماره ۱۶۱۷.
ادامه پیشنویس
استان بوشهر از شمال به قسمتی از استان خوزستان و استان کهگیلویه و بویراحمد، از شرق به استان فارس، از جنوب و غرب به خلیج فارس و از جنوب شرق به قسمتی از استان هرمزگان محدود است. این استان با مساحتی حدود ۲۷٬۶۵۳ کیلومتر مربّع، جمعیّتی برابر ۹۸۷٫۳۵۲ نفر دارد. استان بوشهر با خلیج فارس بیش از ۷۰۷ کیلومتر مرز دریایی دارد.
عکس تاریخی از بندر بوشهر، عکس شماره ۱۲۱۵.
ــ بوشهر = بوشر = بوشیر = بو + شر = محل تقسیم باد و بو.
ــ شر = شیر = بریدن، دریدن، تقسیم.
ــ بودن = بو + دن.
ــ بو = انرژی، انرژی باد.
ــ شیراز = شرراز = محل تقسیم راه.
. . . این پست ادامه دارد و بمرور تکمیل می شود . . .
دلاوران و مبارزین دشتستانی
استان بوشهر در طول تاریخ، اندیشمندان و دانشمندان، بزرگان و دلاوران، زیادی به ایران عرضه داشته است، درباره آنها زیاد گفته و نوشته شده، و باز هم باید گفت و نوشت. در زیر اسامی بعضی از دلاوران و مبارزین دشتستانی در جنگ انگلیس است:
سید محمدرضا سیاسی راد فرزند حاجی آقا برازجانی از سرداراد غضنفری
حاج احمد وثوق برازجانی مشاور غضنفر.
سید محمدرضا سیاسی بزرگ خاندان سادات محله قلعه از مشاوران.
سید حسین موسوی مقدم دورودگاهی از مبارزین جنگ سربست چغادک.
کربلایی عباس فرزند کربلایی محمد کشاورز شحنه زاده با ۱۵ نفر تفنگچی از بستگانش.
محمدحسن دهدشتی زاده از مبارزین و معتمدین غضنفر در جنگ سربست چغادک و معتمدغضنفر.
حیدر فرزند محمدحسن دهدشتی زاده از تفنگچیان و معتمد خانوادگی غضنفر.
جعفر فرزند محمدحسن دهدشتی زاده هفت سال اسارت همراه ابراهیم خان غضنفری ومادرش در منطقه شبانکاره.
کربلایی حسین فرزند کربلایی علیمراد برازجانی فراشبندی از پارتیزان های تیزتک غضنفری.
رئیس باقرپاپری مقدم تفنگدار بنام میرزامحمد خان در جنگ سربست چغادک.
رئیس حسن پاپری کدخدای رودفاریاب تنگ فاریاب از طرف میرزا محمدخان-بزرگ خان دان پاپری.
کربلایی محمدحسین فرزند ملاحسین کدخدای برازجان در عصر غضنفر.
حاج محمد خان عموزاده و نایب الحکومه غضنفر دربرازجان.
حاج محمد علی خان محمودی عموزاده غضنفر.
نصرالله خان و امان الله خان برادر زادگان غضنفر از مبارزین.
قاسم خان فرزند غضنفرالسلطنه.
کربلایی حسین فرزند مشهدی اسماعیل خسروی کدخدای برازجان.
18 نفر از پارتیراندازان و میرشکاران گیسکانی و پشتکوه برازجان.
حاج غلامشاه رستمی بزرگ خاندان رستمی دهرود سفلی همراه با ۳۰ نفر از فداییان غضنفر.
غلامعلی بیگ خوشابی شخص مورد وثوق غضنفر که تنهائی دارای ۶۰ تفنگچی بنام بود.
…و هزاران نفر دیگر که در کتاب دلاوران دشتستانی نام برده شده اند.
جاهای دیدنی تاریخی و طبیعی
تعدادی از جاذبه های تاریخی ــ آب انبار قوام، شهر بوشهر، خیابان خلیج فارس ــ خانه قدیمی قاضی، محله بهبهانی شهر بوشهر ــ خانه رئیسعلی دلواری، در دلوار ۴۵ کیلومتری شهر بوشهر ــ عمارت قدیمی ملک ۵ کیلومتری شهر بوشهر ــ گورستان و منطقه باستانی سیراف در شهرستان کنگان ــ منطقه باستانی ریشهر در ۸ کیلومتری جنوب شهر بوشهر ــ مقبره ژنرال انگلیسی، شهر بوشهر، خیابان امام خمینی ــ – گورستان شخاب، جنوب شهر بوشهر ــ مسجد شیخ سعدون، مرکز شهر بوشهر ــ کلیسای مسیح مقدس، مرکز شهر بوشهر ــ قلعه هلندی‌ها، شمال شرقی جزیره خارک ــ معبد پوزئیدون خدای دریا، جزیره خارک ــ گورستان باستانی جزیره خارک، امامزاده میرمحمد حنفیه، کلیسای قدیمی خارک، کاخ بردک سیاه ۱۲ کیلومتری شمال برازجان ــ تل مرو، تل طلسمی در جنوب برازجان ــ تل خندق، تا پهن شمال برازجان ــ برج قلعه خورموج، معبد کلات ۳۰ کیلومتری خورموج؛ روستای حیدری، امامزاده میرارم جنوب خورموج ــ قلعه زائر خضرخان، در شمال اهرم ــ منطقه باستانی توز بین روستاهای زیراه، اردشیرآباد، سعدآباد ــ امامزاده سلیمان در جاده گناوه – دیلم ــ خرابه‌های بندر سینیز در۲۰ کیلومتری بندر دیلم، حوالی خور امام حسن ــ خرابه‌های بندر مهروبان در ۲۴ کیلومتری شمال بندر دیلم ــ امامزاده حسن در شهر امام حسن ــ مسجد بر دستان در شهرستان دیر ــ شاهزاده ابراهیم در ننیزک دشتستان ــ امامزاده عبدالمهیمن در بوشهر نزدیک ریشهر.
تعدادی از طبیعی و دیدنی ــ پارک جنگلی چاهکوتاه، سواحل استان بوشهر، رودخانه دالکی، دشت اژن، آبگرم دالکی در ۱۸ کیلومتری شهر برازجان، آبگرم برازجان در ۱۲ کیلومتری جاده برازجان، آبگرم خانیک در یک کیلومتری روستای خانیک در منطقه برازجان، آبگرم اهرم در ۶۳ کیلومتری جاده بوشهر- بندرعباس، آبگرم میراحمد در ۷۷ کیلومتری جاده اهرم- خورموج، آبگرم قوچارک در ۵ کیلومتری جنوب غربی اهرم، جزیره خارک و خارکو در ۵۷ کیلومتری شمال غربی بوشهر، جزیره شیف و عباسک در شمال بندر بوشهر، جزایر ام‌الکرم، نخیلو و گرم در سواحل بخش بردخون، آبگرم میانلو در شمال شهرستان کنگان، آبگرم نیکو در شمال خورموج، آبگرم گنوی در شهرستان دیر، منطقه حفاظت شده مند در بخش بردخون، جزیره میرمهنا در سواحل جنوبی بندر ریگ، منطقه حفاظت شده نایبند در شهرستان کنگان.
تعدادی از موزه های استان ــ موزه دریا و دریانوردی خلیج فارس، موزه رئیسعلی دلواری، موزه مردم‌شناسی بوشهر.
تصویر شوک آور از کاخ بردک سیاه، عکس شماره ۴۰۸۸.
آثار تاریخی دشتستان
کاخ بردک سیاه ــ بردک سیاه یکی از بناهای مهم تاریخی استان بوشهر است، که به دوران هخامنشی تعلق دارد، و جزو کاخ های زمستانی محسوب می شده است. این کاخ در ۱۲ کیلومتری شمال شهر برازجان، در میان نخلستان های روستای درودگاه در محل تلاقی دو رودخانه شاپور و دالکی قرار گرفته است.
قابل توجه: بدلیل اهمیت منطقه استان بوشهر و دشتستان در دوران هخامنشیان، 3 کاخ سنگ سیاه، بردک سیاه، کاخ چرخاب، در این منطقه ایجاد شدند.
تالار مرکزی بردک سیاه ۳۶ ستون دارد، و از این لحاظ شبیه کاخ آپادانای تخت جمشید است. استفاده از دو نوع سنگ تیره و روشن در ساختار این کاخ بکار رفته، و نمای بسیار زیبایی ایجاد کرده بود. کشفیاتی در کاخ هخامنشی بردک سیاه انجام شده، و به روشن شدن بخش هایی از دوران هخامنشی کمک کرده است، برای مثال پیدا شدن یک دسته خنجر زنان، ه که از جنس عاج است، به همراه چند قطعه ابزار تزیینی، سکونت زنان را در این کاخ ثابت می کند.
اوایل سال ۸۴ گروه کاوش توانستند نقش برجسته در گاه کاخ را بیابند، که شاه را در حال ترک کاخ نشان می دهد، در حالی که ملازمش پشت سرش (البته تصویر او از میان رفته است) چتری آفتابی روی سر پادشاه گرفته است. در این نقش برجسته که آن را متعلق به داریوش اول می دانند، تاج شاه دارای سطحی صاف و بدون تزیین است، و این احتمال را قوت می بخشد، که تاج مزبور همانند تاج های برخی نقش برجسته های تخت جمشید، روکشی از طلا داشته است. به همراه این نقش برجسته، سنگ نوشته ای به خط میخی و زبان بابلی نو و تعداد زیادی قطعه سنگ یافت شد، که این قطعه سنگها نقش های مختلفی چون دست، دسته سایبان با بخشی از تاج شاهی، ریش مجعد و بخش هایی از صورت و گوشه چشم دارند.
مهمترین یافته کاخ هخامنشی بردک سیاه، 4 قطعه طلاست، که در مجموع ۳ کیلو و ۲۰۰ گرم وزن دارد. کاربرد و هویت دقیق این ۳ قطعه هنوز مشخص نیست، اما تصور می شود که شاید روکش های زرین درهای چوبی تالار باشند، یا سنگ بنای کاخ که غالبا در دوران هخامنشی روی ورقه ای ضخیم و زرین حک می شده است. تصور می شود قطعه چهارم قسمت بالای یک جام زرین هخامنشی باشد، که زیر لبه آن یک خط ساده حک شده است.
کاخ بردک سیاه در طول سال های گذشته بشدت مورد تخریب کشاورزان محلی قرار گرفته است. عدم زه کشی باعث شده آبیاری زمین های کشاورزی سبب تخریب آثار بر جای مانده از کاخ شود. عوارض جوی نیز به جریان تخریب کمک کرده است. بسیاری از ته ستونهای کاخ یا شکسته یا جا بجا شده اند، و برخی از آنها ترکیب اولیه خود را از دست داده اند. به علت نبودن هیچ گونه نظارتی! حفاری های غیر مجاز در محوطه کاخ و اطراف آن بسیار زیاد شده است.
نماهنگ شماره ۱۷۶.
توجه ۱: اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه ۲: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید، و در جهت علم مربوطه وبلاگ، با استراتژی مشخص یاری نمایید.
توجه ۳: مطالب وبسایت ارگ و وبلاگ گفتمان تاریخ، توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شوند، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به اصل وبلاگ من مراجعه نمایند.