پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج و تولید ارقام جدید برنج به منظور افزایش عملکرد یکی از اهداف مهّم برنامه هاي به نژادي، در جهت رسیدن به خودکفایی است.
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
بررسی روابط همبستگی بین عملکرد دانه و برخی صفات مؤثر وابسته بر آن در لاین های امیدبخش برنج با استفاده از تجزیه علّیت.
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج تولید ارقام جدید برنج، به منظور افزایش عملکرد یکی از اهداف مهّم برنامه هاي به نژادي، در جهت رسیدن به خودکفایی است.
تصویر برج برنج، عکس شماره 9341.
لوگو تخصصی و تخصصی تر باشیم، عکس شماره 1529.
این برگه بشماره 1413 پیوست لینک زیر است:
پژوهشگران: مریم سرائی1، مرتضی سام دلیری2، علی محدثی3 و مجید مرادخانی4
1 و 2- دانش آموختۀ کارشناسی ارشد و دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، دانشکده کشاورزی، گروه زراعت، چالوس، ایران.
3- پژوهشگر ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه بذر، مؤسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل، ایران.
4- دانش آموخته کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، دانشکده علوم کشاورزی، گروه زراعت، تاکستان، ایران.
نویسنده مسئول مجید مرادخانی: moradkhani.majid@hotmail.com
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
چکیده
این پژوهش با هدف تعیین روابط بین عملکرد دانه و خصوصیات مهّم زراعی برای شش لاین اصلاحی و امید بخش برنج و رقم شیرودی به عنوان شاهد در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر شهرستان تنکابن واقع در غرب استان مازندران در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوك هاي کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد.
تجزیۀ واریانس داده ها نشان داد که اختلاف بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها برای تمامی صفات مورد بررسی به جز عرض برگ پرچم وجود داشت، که بیان گر تنوع مناسب بین ژنوتیپ های مورد مطالعه می باشد. نتایج مقایسۀ میانگین ها نشان داد که بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به لاین شماره پنج با 7/7831 کیلوگرم در هکتار و لاین شماره 204 با 3/6884 کیلوگرم در هکتار بود.
نتایج همبستگی مثبت و معنی داري بین عملکرد دانه با صفات تعداد پنجه، وزن هزاردانه، تعداد دانۀ پر و تعداد کل دانه در خوشه مشاهده گردید. استفاده از تجزیه رگرسیون مدل گام به گام نشان داد که صفات وزن هزاردانه، تعداد دانۀپر و تعداد پنجه بیشترین تأثیر را بر عملکرد دانه داشتند. نتایج تجزیه علّیت معلوم کرد که وزن هزاردانه می¬تواند به عنوان یکی از صفات مهّم و مؤثر برای انتخاب لاینهای پرمحصول برنج مورد استفاده و توجه قرار گیرد که در برنامه های به نژادی در نظر گرفته شود.
واژه های کلیدی: ارقام برنج، تجزیه رگرسیون مدل گام به گام، تجزیه مسیر، تجزیه همبستگی صفات، مقایسۀ عملکرد.
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
مقدمه
کشور ما تاکنون از نظر تولید برنج (Oryza sativa L.) به خودکفایی نرسیده و از واردکنندگان برنج می باشد. چون پیشرفت هاي حاصل از تحقیقات برنج در زمینه معرفی ارقام اصلاح شده سبب افزایش محصول و درآمد کشاورزان می شود بنابراین تولید ارقام جدید به منظور افزایش عملکرد یکی از اهداف مهّم برنامه هاي به نژادي در جهت رسیدن به خودکفایی می باشد (11).
پرساد و همکاران (17) در مطالعۀ خود بر روی همبستگی صفات و تجزیه علّیت در برنج همبستگی مثبتی بین تعداد دانۀپر در خوشه و عملکرد گزارش نمودند، همچنین تجزیه علّیت این صفت را مهمترین عامل در افزایش عملکرد نشان داد. بخشی پور (3) با مطالعه 12 صفت بر روی هشت ژنوتیپ برنج دریافت که اغلب صفات مورد بررسی در تجزیۀ ساده در بین ژنوتیپ ها دارای اختلاف معنی داری بودند.
بین عملکرد و تعداد دانۀپر درخوشه، وزن خوشه و طول خوشه همبستگی مثبت و معنی داری وجود داشت. همچنین تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که وزن خوشه، تعداد پنجۀکل و تعداد دانۀ پر باعث توجیه 95 درصد عملکرد دانه شدند و نتایج تجزیه علّیت بیان کرد که وزن خوشه و تعداد پنجۀکل مهمترین اجزای عملکرد بودند و بیشترین اثرات مستقیم را داشتند.
در پژوهش هاي رحیمی و همکاران (19) عملکرد دانه همبستگی مثبت و معنی داري با عرض برگ پرچم، زاویه و مساحت برگ پرچم، تعداد خوشه در بوته و طول دوره رویشی داشت. با این وجود در رگرسیون به روش گام به گام براي گزینش صفات توجیه کننده عملکرد دانه، شش صفت ارتفاع بوته، تعداد دانۀ پوك در خوشه، طول دورۀ رویشی، طول خوشه، وزن هزاردانه و مساحت برگ پرچم وارد مدل شدند که 5/76 درصد از کل تغییرات عملکرد دانه توسط این صفات توجیه می شد.
منتظری (15) گزارش نمود که بین عملکرد دانه با صفات وزن صددانه، تعداد پنجۀ بارور، وزن خوشه و تعداد دانۀپر در خوشه همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. صفت وزن صددانه به دلیل همبستگی مثبت و معنی دار در سطح احتمال یک درصد با عملکرد و زیاد بودن اثر مستقیم مثبت بر روی عملکرد دانه به عنوان معیار گزینش جهت بهبود عملکرد دانه مطرح بود.
علاوه بر این صفت برای دست یابی به عملکرد دانه مطلوب تعداد پنجۀبارور نیز باید مد نظر قرار گیرد. عواملی نظیر کیفیت برنج، طول دورۀ رشد، پاکوتاهی و مقاومت به خوابیدگی بوته، مقاومت به تنش های زنده و غیرزنده، ریزش دانه و نداشتن خواب بذر از عوامل تأثیرگذار در انتخاب، معرفی و پذیرش ارقام جدید و همچنین توسعۀ سطح کشت و میزان تولید این محصول هستند (22).
هرچند تعیین ارتباط بین صفات مهّم با عملکرد دانه با استفاده از ضرایب همبستگی دارای اهمیّت است، اما با استفاده از تجزیه علّیت امکان شناسایی آثار مستقیم و غیرمستقیم صفات مؤثر بر عملکرد وجود دارد. به همین منظور متخصصین اصلاح نباتات روش تجزیه علّیت که توسط رایت (21) پیشنهاد شده را به عنوان ابزاری برای تعیین اهمّیت صفات مؤثر در عملکرد دانه مورد استفاده قرار می دهند.
خان و همکاران (10) با مطالعه بر روی 25 ژنوتیپ برنج گزارش کردند که صفت های ارتفاع بوته، طول دانه، سطح برگ پرچم، تعداد دانه در خوشه و تعداد پنجه در گیاه با عملکرد رابطه مثبت داشت و بیشترین تأثیر بر عملکرد دانه به تعداد دانه در خوشه مربوط بود. نوربخشیان و رضایی (16) صفات شاخص برداشت، تعداد دانه در خوشه و درصد رسیدگی را به عنوان معیار عملکرد دانه برنج در انتخاب ارقام پرمحصول توسط تجزیۀ علّیت معرفی نمودند.
به نظر می رسد مخزن (محل ذخیره اي مواد در گیاه) که به وسیله تعداد بیشتر دانه در هر خوشه حاصل می شود مزیتی براي دستیابی به عملکرد دانه بیشتر باشد، از طرفی تعداد خوشه به طور بالقوه باعث افزایش عملکرد می شود؛ زیرا تغییر دادن تعداد خوشه، سطح برگ یا منبع فتوسنتز کننده و نیز ظرفیت مخزن را افزایش می دهد.
درستي (6) در مطالعۀ تنوع ژنتيكي بر اساس خصوصيات زراعي لاين هاي اميدبخش برنج گزارش كرد كه تعداد خوشه در بوته و وزن صددانه بيشترين اثر مستقيم و مثبت را روي عملكرد داشت. رحیم سروش و همكاران (20) بيان کردند كه تعداد خوشه مهمترين جزء مؤثر بر عملكرد دانه مي باشد و بيشترين اثر مستقيم را روي عملكرد داشت. در آزمايشي تجزيه علّيت نشان داد كه تعداد پنجه هاي بارور، طول خوشه و وزن هزاردانه بيشترين اثرمستقيم را بر عملكرد دانه در بوته داشت.
مصباح و همکاران (13) با انجام آزمایشی رابطۀ بین عملکرد و اجزاي عملکرد ارقام مختلف برنج را بررسی نمودند، نتایج نشان داد که عملکرد دانه با صفات تعداد دانه در خوشه، درصد باروري، وزن هزاردانه، رسیدگی دانه ها و تاریخ 50 درصد گل دهی همبستگی مثبت و معنی داري داشت و در مجموع صفات تعداد دانه در خوشه و درصد باروري دو عامل اصلی اجزاي عملکرد و مؤثر بر عملکرد دانه بودند.
محدثی (14) با بررسی سازگاري و پايداري لاين‌هاي اميدبخش برنج در آزمايش مقايسۀ عملكرد ناحيه اي با هشت لاین در دو ناحیه توانست لاین 926 را جهت آزمایش به زراعی مورد استفاده قرار داده که پس از این پژوهش، این لاین به عنوان لاین برتر معرفی شد. هدف از این پژوهش شناخت همبستگی و روابط بین صفات با عملکرد دانه و تجزیه علّیت اجزاي عملکرد و مطالعۀ اثرات مستقیم و غیرمستقیم این اجزا با عملکرد دانه در لاین های جدید برنج و همچنین کسب اطلاعاتی درباره روابط علّت و معلولی می باشد.
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
مواد و روشها
اين پژوهش در اردیبهشت ماه سال زراعی 94-1393 در ايستگاه تحقيقات برنج چپرسر شهرستان تنكابن واقع در غرب استان مازندران، با مختصات طول جغرافیایی50 درجه و 46 دقیقه شرقی و عرض جغرافيايي 36 درجه و 51 دقیقه شمالی و فاصلۀ آن با درياي خزر 200 متر و ارتفاع 21 متر پایین تر از سطح دریا اجرا شد، متوسط درجه حرارت سالیانۀ منطقه 8/15 درجۀ سانتی‌گراد و حداکثر و حداقل رطوبت نسبی هوا به ترتیب 92 و 74 درصد می باشد. بارندگی متوسط سالیانه آن 1253 میلی‌متر است که کمترین بارندگی در تیر ماه و بیشترین آن در آبان ماه رخ می‌دهد.
بر اساس تقسیم بندی اقلیمی و آمار آب و هوایی، این منطقه به اقلیم حرارتی نیمه مدیترانه ای گرم نزدیک است. برای اجرای این آزمایش تعداد شش لاين پيشرفته منتخب، به همراه رقم شيرودي به عنوان رقم شاهد (جمعاً هفت ژنوتیپ) در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر شهرستان تنكابن، با دارا بودن ويژگي‌هاي مطلوب زراعي (كمي و كيفي) در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار مورد بررسی قرار گرفت.
لازم به توضیح است که شجرۀ شماره لاین 843 از والدین پدری نعمت ×IR67014-138-3(A67609) می باشد (جدول 2). بر اساس آزمایش خاک (جدول 1)، كود اوره به ميزان 100 كيلوگرم در هكتار، فسفر به شكل سوپر فسفات تريپل به ميزان200 كيلوگرم در هکتار و پتاس به شكل سولفات پتاسيم به مقدار 100 كيلوگرم در هكتار به هر يك از كرت ها اضافه شد. اندازه هر کرت 20 مترمربع و نشاكاري با فاصله 25×25 سانتي متر در مرحلۀ 5-4 برگي به تعداد 5-3 نشا در کپه انجام شد.
مشروح مقاله و دریافت پی دی اف: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-853-fa.html
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
کشت ماشینی نشای برنج
خرداد 99 / با سلام من مجید مرداخانی کارشناس ارشد زراعت. مهمترین مسئله برای تولید غلات در ایران ماشینی شدن است، بویژه برای کشت برنج نیازمند حتمی ماشین نشا کن در سطح وسیع و همه گیر هستیم. زمان، زمانی نیست که نیروی انسانی بتواند برای تولید بیشتر و بهتر بصورت عادی و سنتی کار کند. تا زمان ماشینی شدن نشای برنج یک تقاضا از نشا کاران عزیز دارم، لطف کنید فاصله نشای برنج را رعایت نمایید. برای ارقام محلی 25 در 25 و برای پر محصول 30 در 30 سانتیمتر باشد، در ضمن سعی نمایید در یک راستا نشا کنید، از شما متشکرم.
تصویر برنج نشا شده، عکس شماره 9344.
……………
برچسبها: کشت برنج, نشای برنج, ارقام برنج, تجزیه رگرسیون, مدل گام به گام, تجزیه مسیر, تجزیه همبستگی, صفات محصول, مقایسۀ عملکرد, مجید مرادخانی, مهندس زراعت.
هشتگها: #کشت_برنج, #نشای_برنج, #ارقام_برنج, #مجید_مرادخانی.
………….
پژوهش نوین کشت مکانیزه برنج
مستند های مربوط
مستند های بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری
مزرعه سرپوشیده مکانیزه فلفل دلمه این مزرعه می تواند نمونه ساخت مزرعه های آینده ایران باشد، مشروح در http://arq.ir/341
* * * * * * * * * *
……………………….
توجه 1: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: تارنمای ارگ ایران، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه 2: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید. در جهت دانش مربوطه این تارنما، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه 3: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و تارنمای دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند: در اینجا http://arq.ir.
ارگ ایران http://arq.ir
پرسشهای خود را ابتدا در جستجوهای تارنما بنویسید، به احتمال زیاد پاسخ خود را می یابید
جهت آینده ای بهتر دیدگاه خود را بنویسید، و در گفتگوهای تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی شرکت کنید
برای دریافت فهرست منابع نوشته ها در بخش نظرات زیر برگه مورد نظر پیام بگذارید