حفاظت محیط زیست در روستا های ایران
این صفحه بزودی پست می شود
آینده نگری محیط زیست
از بالای پل رودخانه زیبای چشمه کیله خوش چشم انداز تنکابن، هزاران یا ده ها هزار پرنده سفید ناز دیده می شوند، که گاه دسته ای پرواز می کنند، یا چون برف به زمین نشسته اند، و منظره ای بس عالی و دلپذیر ایجاد نموده اند. چندین سال است بازار ماهی فروشان تنکابن به جنوب شهر و در حاشیه این رودخانه منتقل شده، از این بازار ضایعات و دل و روده ماهی های پاک شده را به رودخانه ریخته و می ریزند. به همین جهت این بازار و رودخانه، منبع غذایی فراوانی برای این پرندگان شده، و متعاقب آن بر جمعیت آنها بیش از پیش افزوده گردیده، ولی در این یکی دو سال آخر با کمبود ماهی در رودخانه ها و دریا و کم شدن ماهی در بازار، و نیز جمع کردن و مصرف پس مانده های ماهی های پاک شده برای کارخانه خشک کن خوراک دام و طیور، مدتی است این تعداد زیاد پرندگان بی غذا و گرسنه مانده اند. بویژه با گران شدن قیمت نان، مردم هم دیگر نان برای آنها نمی ریزند، و سهمیه ای هم برای حیات وحش ایران در نظر گرفته نشده است.
این وضع ممکن است خطراتی برای محیط زیست داشته باشد، منجمله بیماری های واگیر مخصوصاً آنفولانزای مرغی، و یا مرگ دسته جمعی و آلودگی محیط زیست رودخانه و دریا، آلودگی از فضله آنها، و غیره. قبل از دیر شدن و وارد نمودن خسارت احتمالی به شهر و استان و ایران، لازم است، نسبت به جمع آوری زیادی این پرندگان و انتقال آنها به جزایر خلیج فارس یا محیط های باز آوری اقدام شود. البته این وضع در بسیاری از رودخانه های گیلان و مازندران بوجود آمده، ولی در تنکابن حاد تر است. می بایست قبل از اینکه این پرندگان زیبا بر اثر سوء تغذیه، دچار بیماری های مسری و مرگ نشده اند، جمعیت آنها کنترل شود. سازمان های محیط زیستی دولتی و سبز غیر انتفاعی، برای این موضوع باید توجه و دقت دقیق نمایند، و نظر کارشناسان مختلف را در نظر داشته و نباید نادیده بگیرند، در ضمن با برنامه دقیق و مردمی اجرا شود، که با وجود احتمال ورود بیماری های مشترک، و مسائل دیگر خطرات کم شود. هر گونه مرگ و کشتار غیر قانونی که توسط انسان از حیوانات طبیعت صورت پذیرد، گناه غیر قابل بازگشت و جبران، و خطر تخریب و انقراض را در پی دارد.
البته از این قبیل مشکلات در طبیعت همه جای ایران به اشکال مختلف وجود دارد، یا ممکن است داشته باشد. می بایست جوانان باهوش هر دیار نسبت به شناسایی و معرفی مشکل و خطر اقدام کنند، تا بتوان با جمع بندی های مردمی و کارشناسی به روش های درست نسبت به برطرف کردن آنها اقدام شود. یکی از موضوعاتی که در پرداخت یارانه های نقدی در نظر گرفته نشده، و خیلی مهم است سهم حیات وحش ایران می باشد. حیوانات و گیاهان ایرانی هم حقی در این آب و خاک دارند، با حذف یارانه های غیر نقدی، باید در هر محیط و سرزمینی، جوانان باهوش کم و کاست ها و خواسته های حیات وحش را در نظر بگیرند، درست مانند نیاز سهمیه نان برای پرندگان زیبای چشمه کیله.
تصویر منظره ای از پل چشمه گیله تنکابن در روز و شب، عکس شماره 5331 .
نابودی جنگل های شمال
جنگل های جلگه ای شمال ایران، تقریباً نابود گردیده، اما جنگل های دامنه به سه منطقه در رشته کوه البرز هستند، و به البرز غربی، البرز شرقی، البرز مرکزی تقسیم می گردند. آنها از نظر تنوع طیف رویشی به این موارد تقسیم می شوند: * جنگل های پائین بند، که از خط پائینی جلگه در ارتفاع 500 تا 700 متر قرار دارند، * جنگل های میان بند، در ارتفاعات 700 تا 1000 متر، * جنگل های بالابند فوقانی، که از 1000 تا 2300 متر قرار گرفته اند. هر چه بالاتر برویم شیب جنگل تند تر و شکننده گی بیشتر میشود، و با توجه به زمین ساخت منطقه، و شاخص های بارندگی، فقط ریشه های کهن و هزار ساله جنگل ضامن حفظ بستر جنگل می باشند، نه نهال های جوان. همچنین به لحاظ اقلیمی هم عوامل زیادی در پایداری آن نقش دارند، مانند ارتفاع، جهت جغرافیایی، جهت ارتفاع، جهت شیب، نزدیکی به دریا، و نیز تأثیر توده های هوایی، مانند هوای سیبری مدیترانه مانسون و غیره…. در کل اینها منطقه را به پنج اقلیم، خیلی مرطوب، مرطوب، نیمه مرطوب، مدیترانه ای و نیمه خشک تقسیم نموده اند، و هر کدام از آنها بر جسب شاخصه های کوچکتر، مانند جنگل های انبوه و تنک و یا به اقلیم های کوچکتر متنوع تقسیم می شوند.
تمامی اینها حکایت از اهمیت نوع جنگل های شمال ایران دارند، حفاظت و نگهبانی این گنجینه ملی و منحصر به فرد و یگانه، بسیار مهم است. تا در آینده شاهد وقوع سیل و زمین لغزش های دهشتناک نگردیم، در جنگل های شمال ایران، بیش 130 رودخانه جریان دارد. قوام حیات مراکز جمعیتی پائین است، و زیست گاه گیاهی جاوری جنگل، به آنها بستگی دارند، و همه رودها از بستر جنگل عبور می کنند، که با حذف جنگل، تنها سیلاب و رسوبات ناشی از آن عاید مناطق پائین دست می گردد. مدیریت پایدار و سالم بیش از بیست سد مخزنی پائین دست، در گرو مدیریت درست آبخیز بالا دست است. هر چند تاکنون آمار و ارقام درستی در زمینه مساحت دقیق جنگل ها در دست نیست، اما برابر آخرین اطلاعات موجود، مساحت کل جنگل های شمال حدود یک و نیم ملیون هکتار است، یعنی کمتر از یک درصد مساحت کل کشور. جنگل های شمال ایران از سال 1320 تاکنون حدود 60 درصد کاهش مساحت داشته اند، در اواخر قرن 19 تا ابتدای جنگ جهانی اول، سالانه حدود 100 تا 150 هزار تن ذغال به اروپا صادر میشد.
به روایتی جنگل های شمال ایران مادر جنگل های اروپاست، پس از خزان پهن برگان دوران سوم و اواسط دوران میوسن و الیگوسن، با ظهور 80 گونه درختی و 50 گونه درختچه ای، پیشینه 30 میلیون ساله دارد. این تنوع ژنتیکی درون گونه ای، از ارگان اصلی پایداری اکوسیستم، در برابر تنش های مختلف محیطی بوده است. تنها پناهگاه گونه های محدود شده دوره ترشیاری، و برخورد از تمام معیار های ذخیره گاهی زیست زمین ما است. جنگل عامل کندی تلفات و فرسایش خاک است، ریشه های کهن آن موجب تشکیل فضا های مناسب و کافی، برای نفوذ و استقرار گاز های حیاتی می گردد. وجود این نوع گازها باعث تهویه و تنفس داخل خاک می گردد، و چرخش عناصر غذایی را سرعت می بخشید. ریشه ها از حرکت توده ای خاک جلو گیری می کنند، و با پوسیده شدن برگها و تبدیل آنها به هموسن، موجب پایداری در برابر عوامل فرسایش می گردند، و از این طریق موجب تثبیت منابع آب و رواناب می شوند. محاسبات نشان می دهد، که بیش از 50 درصد بارندگی های ناحیه آمازون را جنگل سبب می شود، و این شاخصه ای جدی و موثر در اعتدال آب و هوا به حساب می آید.
جنگل های شمال ایران، در صورتی که توان حفظ و جلوگیری از سیلاب و رانش را داشته باشند، یکی از مهم ترین عوامل طبیعی حفظ اراضی کشاورزی پائین دست خواهند بود. بیش از 12 تالاب بین المللی در پائین دست جنگل های شمال ایران قرار دارند، با جنگل زدایی و شستشوی خاک، این تالاب ها مملو از رسوب و پر شدن ظرفیت تالاب های می شود. مانند تالاب انزلی، که 50 درصد آن بر اثر ورود گل و لای پرشده، و روز بروز وضع بدتر می شود.
تصویر شماره 4267.
دلایل ناپایداری جنگل
مقوله پایداری، کلید مدیریت جنگل است، پایداری چوب یا الوار، یعنی مقدار چوبی که می توان به صورت ادواری از یک جنگل برداشت کرد، بی آنکه ظرفیت اکوسیستم جنگلی کاهش یابد. در اکوسیستم پایدار جنگلی، تمام اجزای سیستم جنگل تداوم می یابد، و مقدار برداشت چوب یا الوار کمتر از مواردی است، که هدف صرفاً پایدار برداشت چوب باشد. بیشترین و اصلی ترین تخریب و برداشت امروزه در جنگل های ایران، قطع تنه درختان تنومند قدیمی، جهت الوار و فرستادن آنها به تهران و شهر های بزرگ، توسط عوامل ناشناخته و مشکوک غیر قابل دسترس است. همچنین رشد پاره ای از پروژه های مهاجم ملی، مانند شاهراه ها چون آزاد راه های تهران شمال، بهره برداری از معادن، ایجاد خطوط گاز و نفت، دکل های برق، ایجاد مزارع و باغ ها، دامداریها و چراگاه های کم بازده، در زمین های گرفته شده از جنگل است.
در ضمن باران های اسیدی و سایر آلاینده ها و گرمایش مضاعف، و کمبود بارندگی حاصل از قطع درختان و نابودی جنگل، این مسائل و دگرگونی آب و هوا، باعث رشد گونه های خاص و تغییرات عمده در جنگل می گردد. وجود دی اکسید گوگرد و اکسید ها و ازت منتشر در هوا، با اکسیژن و بخار آب ترکیب گردیده، و سپس اسید های سولفوریک و نیتریک را بوجود می آورند، که باد آنها را بصورت نزولات اسیدی، به باران و برف تبدیل می کند. گفتنی است، بیشتر آلوده کننده ها، از نیروگاه ها و اتوموبیلها و دودکش کارخانه ها حاصل می شود.
بطور خلاصه ای از عوامل تخریب جنگل های شمال از این قرار است:
* 1 ــ نداشتن سیاست ملی و برنامه ریزی آمایش سرزمینی، بر پایه اقتصاد محیط زیست.
* 2 ــ نداشتن برنامه های علمی و عملی، برای بهره برداری مفید و درست از جنگل.
* 3 ــ بهره برداری سازمان یافته سود جویانه غیر ملی و مردمی، مشکوک و یا قاچاق.
* 4 ــ عدم سرمایه گذاری موثر حفاظتی، و وجود تشکیلات موازی تصمیم گیری اراضی جنگلی.
* 5 ــ تصرف اراضی ملی و جنگلی و تغییر کابری آنها، و نیز دفع زباله ها و فاضلاب در جنگل.
* 6 ــ نبود سازمان اداری مناسب و علمی مدرن، کمبود افراد متخصص واقعی و توانا.
* 7 و 8 و … و غیره…..
شکار بی رویه و نابودی
از اواسط قرن گذشته با زیاد شدن تفنگ های کمر شکن ساچمه زن، شکار پرندگان در شمال ایران بویژه شهرستان تنکابن، که جمعیت نسبی بالا دارد زیاد شده است. و این موضوع باعث از بین رفتن و انقراض نسل چند گونه از پرندگان، منجمله قرقاول و مرغ آبی محلی گردیده. جوانان باهوش علاقمند و متخصص هر شهر و دیار ایران، بطور مستقل و با برنامه ریزی مورد نظرشان، باید نسبت به این مهم توجه نمایند، و نسبت به حفظ و نگهداری و آمار گیری جانواران منطقه خودشان اقدام کنند. همچنین باید نسبت به ضعف های قانونی و اجتماعی این موضوع، تذکرات لازم را به ادارات مربوطه و مردم بدهند، و در اینترنت منتشر نمایند.
تصویر پرندگان منقرض شده و تفنگ کمر شکن، عکس شماره 4175 .
صنعت سبز و روستاها
در سال های اخیر برای دستیابی به محیط زیست سالم تر، فرهنگ و آموزش کار هایی که با محیط زیست سازگار باشند ترویج گردیده است. همچنین واحد های آلوده کننده به کاهش آلاینده ها و نیز توجه جدی به مقررات زیست محیطی تشویق گردیده اند. نام صنایع سبز جهت ایجاد فرصت مناسبی برای تطبیق وضعیت صنایع با ضوابط و استاندارد های زیست محیط کشور انتخاب شده است. هدف از آن برپایی فضایی برای تبادل تجربیات و دست آورد های زیست محیطی صنایع با یکدیگر، ایجاد انگیزه توجه دست اندر کاران صنایع به مسائل زیست محیطی، گسترش و نوع آوری زیست محیطی صنایع، قدر دانی از افرادی که این مهم را مورد توجه و دقت نظر قرار داده اند.
صنعت سبز به کار گاه هایی گفته می شود، که موارد زیست محیطی را با دقت و علمی رعایت می کنند. گروه های صنعتی صنایع سبز شامل صنایع زیر می باشند:
غذایی و دارویی، شیمیایی و سلولوزی، کانی و غیر فلزی، فلزی، خودرو و نیرو محرکه، برق و الکترونیک، نساجی و پوشاک، ماشین سازی و ساخت تجهیزات، نفت و بعضی مشتقات، معادن و فلزات، نیروگاه و صنایع کشاورزی.
ضوابطی که صنایع سبز باید داشته باشند، به قرار زیر است:
نصب و راه اندازی و یا اصلاح سیستم پالایش و کنترل آلودگی، راه اندازی سیستم باز یافت مواد زاید، جایگزینی انرژی پاک، اخذ ISO 14000، سازگار کردن تولیدات با محیط زیست، کاستن از اثرات و ضایعات صنعت بر محیط زیست، کاستن از ضایعات در تولید، کاستن از آلودگیها، کاستن از مصرف انرژی یا افزایش بازده مصرف انرژی، انجام هزینه قابل توجه در راستای حفظ محیط زیست، آموزش و جلب مشارکت مردمی در زمینه محیط زیست، و غیره در رابطه با حفظ محیط زیست.
پند وبسایت ارگ: جوانان با هوش روستا های ایران بزرگ باید برای نوع آوری و ابداع در صنایع سبز با دانایی نوین برخورد نمایند، و هر آنچه که خوبتر است، بخواهند و ترویج نمایند. در این زمان نباید منتظر کمک هایی از دولتها و زمین و آسمان بود، بلکه باید با نگرش های نو به جهان و شناخت توانایی های خود راه کار های جدید یافت، و بسوی تمدن دیگر رفت. روستا های ایران بیشترین جوانان تحصیل کرده و زرنگ را دارند، ولی عده ای خود را همچنان دربند اندیشه های قرن گذشته نگه داشته اند، و قرن سنت گریزی را مطالعه نکرده اند. با مشکلات اقتصادی که این قرن در جهان بوجود آمده، فقط و فقط مردم ایران هستند، که باید با شناسایی بهترین موقعیتها حرکتی نو در قاره کهن را سازمان دهند.
در مطلب بالا از صنایع سبز گفتم، به همین دلیل تعریفی از نام تاریخی این رنگ به زبان پهلوی می نویسم، سبز در زبان پهلوی با واژه های سپز sapz ، زرگونzargoon و زریون zaryoon آمده است، زرگون و زریون به معنی زرد و طلایی هم می باشد، از اینرو سرزمین هایی سبز و خرم با این واژگان نامیده می شوند، زرگان خوزستان، زرقان آذربایجان شرقی و فارس، قاف جایگزین گاف گردیده، زرق آباد خراسان شمالی، زری آذربایجان غربی و خراسان جنوبی، زرین در یزد، زردر از تهران، روستا هایی زاگون و زرگون، زرین آباد و زرینه، زرین گل و زردار، زرین شهر و زرینه ور و بسیاری دیگر از این ریشه می باشد، عزیزان ریشه نام های محل های خود را بنویسید و معرفی نمایید.
صنایع روستایی را دریابید
امروزه تقریباً در بسیاری از روستاهای ایران کارخانه های مدرن تبدیل تولیدات کشاورزی و دامی محلی به محصولات غذایی و مصرفی وجود دارد، منجمله کارخانه شرکت ترنج مابین دو روستای زیبای چلاسر و جل، که تولید آن کنسانتره مرکبات است، این کارخانه با داشتن بهترین تجهیزات و مدیریت خوب، کمترین تولید را دارد. به نظر من علت اصلی آن در واردات بی رویه محصولات مشابه خارجی است، که اکثراً تأیید بهداشتی ندارند، در صورتیکه تولیدات کارخانه ترنج از مرغوبترین مرکبات شهرستان تنکابن، و با بهترین کیفبت تولید می شود، و از آنجا که همیشه در دسترس ادارات و سازمان های دولتی و خصوصی محیط زیست و بهداشت ایرانی است، به راحتی قابل کنترل و بازدید می باشد.
یکی از وظایف عمده جوانان عزیز باهوش ایران این است، که از تمام نکته ها و مشکلات اطراف خود گزارش تهیه نماییند، و در اینترنت منتشر کنند، تا مسئولین و مردم متخصص از آنها آگاهی یابند، که بتوان در یک جمع بندی ملی مردمی، روش های مناسب بر داشت مشکل را یافت. بعد از اینکه دیدم که این کارخانه مهم و قیمتی فعالیت چندانی ندارد، تصمیم گرفتم کمی از آن بنویسم، امیدوارم مسئولین اصلی کارخانه، با نیت خوب و خیر به این مهم بپردازند، و اگر خودشان بنا به مصلحتی نمی توانند چیزی بگویند، من می توانم گوشه های مشکل را در این وب مطرح نمایم. باید توجه داشت، سرمایه داری لجام گسیخته جهانی، که گرد آن هم در ایران نشسته، اکثر این دردسرها را برای ایران و ایرانی درست کرده است. در واقع یک کارخانه که در زمین ایران و با سرمایه های ایرانی است، متعلق به مردم است و نباید بی کار خوابیده باشد، لازم است هر چه زودتر بگردش آید، تا همگان از آن سود و بهره برند.
توجه: اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.