تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران مربوط به دیروز و امروز نیست همیشه در هزارهها و سدهای تاریخ وجود داشته است، این را باقی مانده آثار تاریخی میگویند. همیشه گنج وسوسه انگیز بوده و هست، و خیلیها بدنبال گیج بودند، ولی گنج در زمانهای گذشته به اندازه امروز ارزش نداشته، اگر ظرف و سکه طلا پیدا میکردند، فقط ارزش طلای آن بود، ولی امروز ارزش بی نهایت افزوده تاریخی دارند.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ايران
تصویر اثر تخریبی جویندگان گنج، عکس شماره 3329.
این برگه بشماره 314 پیوست لینک زیر است:
لوگو تاریخ مند و اندیشه ورز شوید، عکس شماره 1607.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
در کتابها و داستان های قدیمی و تاریخی بسیار خوانده و شنیده ایم، که عده ای از گذشته ها بدنبال گنج می دویدند، و گاهی شغلشان در همین رابطه بوده، یعنی جویندگی گنج و یا دلالی و خرید و فروش آن، و یا تهیه و فروش نقشه و گنج نامه و یا نسخه. همیشه در این رابطه عده ای هم علاقه مند بودند، عتیقه ای داشته باشند، و پز آنرا بدهند، و یا بگویند از اجدادمان است. البته مفهوم گنج در گذشته ها به سکه ها و ظروف طلا و نقره و بضاً مجسمه ها و اشیای متنوع دینی و غیره و همچنین کتاب بود. بنابر این گنج کاری بود، و بازاری و بورسی داشت، بدلیل درآمد خوب، یهودیان زیادی در اینکار بودند.
بیشترین موقعیت و اوج کار و بازار گنج در گذشته، از ابتدای هزاره دوم در قسطنطنیه و بغداد، و تعدادی شهر های کوچکتر دیگر بود. خود بخود مطابق امروز، مافیایی و گروه هایی و صنف هایی در این کار ایجاد شده بود، عده ای هم در آن بازار مشغول ساخت گنج های و نقشه های تقلبی بودند. امروزه بعضی از این تقلبیها را بعنوان مدرک تاریخی، در موزه ها نگه می دارند، و عده ای بر اساس آنها تاریخ ساده و بی اساسی، چون حمله اسکندر را می گویند، و اینها در مواردی گیج و گنگ هم میشوند. درست شبیه داستان عزیز نسین، که در کتابش می گوید: مگر تو مملکت شما خر نیست. مثلا سکه های تقلبی که هفت یا هشت صده پیش، بر اساس داستان اسکندر مقدونی در قسطنطنیه درست کرده اند، امروزه بسیاری از کم دانش های پر مدرک تحصیلی، نمی توانند تشخیص دهند که تقلبی است. چندین سال پیش شخصی با خوشحالی نسخه ای آورد، که برای او بخوانم، تا سپس برود و بکند و پولدار شود. این نسخه در اواسط پادشاهی قاجاریه جعل شده بود، ولی از زمان علی عمادالدوله بویه خبر می داد، به او گفتم این یک سند مهم تاریخی، درباره وجود تاریخی گنج های تقلبی است.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
پاتوق وسوسه شدگان ثروت
در خيابان منوچهري زمان حکومت گذشته، درست آنجايي كه مغازه هاي قیمتی كنار هم قرار دارند، دستفروشاني هستند، كه مي توان از زير زبانشان حرف‌هايي درباره نقشه هاي گنج بيرون آورد. البته آنها بسختي به رهگذران و جويندگان نقشه هاي گنج اعتماد مي كنند، چرا كه خوب مي دانند افتادن در اين معركه چه خطراتي دارد. مردي كه بساطي جلوي پايش گسترده می گوید: هر از چند گاهي كلاهبرداراني پيدا مي‌شوند، و نقشه هاي قلابي گنج را به فريب خوردگان ثروت مي فروشند.
او از قيمت اين نقشه‌ها هم با خبر است، و ميگويد با صد هزار تومان هم مي شود نقشه اي نيم بند دست و پا كرد. البته جواني ديگر كه كمي بالاتر بساط كرده، اطلاعاتش دقيق‌تر است می گوید، كساني هستند كه نسخه هاي قديمي مربوط به اجدادشان را به منوچهري مي‌آورند، و با آب و تاب فراوان از اموالي مي گويند، كه زير خاك مخفي شده است. او معتقد است اين نسخه‌ها مربوط به زمان‌هايي است، كه آدم هاي چند سده پيش به دليل آشفته شدن اوضاع مملكت مثلا به دليل بروز جنگ، دارايي هاي خود را زير خروارها خاك پنهان كرده‌اند، و حالا نوادگان آنان مي‌آيند، تا دارايي هاي اجداد خود را به نام گنج به فريب خوردگان ثروت بفروشند. اما بي‌شك اينان نيز چيز واقعي در بساط ندارند، و دام فريب را براي ساده لوحان پهن كرده‌اند.
قابل توجه: 90 درصد كساني كه دنبال گنج هستند، مي بازند! و از 10 درصدي كه به چيزي مي‌رسند، 5 درصد شان گرفتار قانون مي شوند، و از 5 درصد باقيمانده فقط 2 درصد به اشياي قيمتي مي رسند. اما اين آمار براي جويندگان گنج اسباب تنبيه نيست، آنها به پند كارشناسان گوش نمی دهند، بلكه به مغناطيسي جلب مي شوند، كه از دل زمين برمي‌آيد.
اينها گفته هاي عسكر مرادي، كارشناس يگان حفاظت از ميراث فرهنگي است، او معتقد است هيچ كدام از نقشه هايي كه مي توان با ترفند از منوچهري و سيداسماعيل خريداري كرد، مورد تاييد كارشناسان نيست، چرا كه كلاهبرداراني كه اين نقشه‌ها را مي كشند، خط و زبان تاریخی را نمی شناسند، براي همين خطوطي را سر هم مي كنند، تا افراد بي‌اطلاع را به دام بيندازند. مرادي البته تعداد فريب خوردگان را آنقدر زياد مي داند، كه نمي تواند آمار دقيقي درباره آنها بدهد. اين در حالي است، كساني كه كلاهشان برداشته شده است، چون خود را نيز متهم مي دانند، از ترس سازمان ميراث فرهنگي اطلاعي نمي‌دهند، هر چند اگر اطلاع نيز بدهند، كاري از دست كسي بر نمي آيد، و كلاهبردار پول‌ها را با خود برده است.
او به همين دليل معتقد است، نبايد گول افراد فالگير يا كساني كه درويش مسلكند خورد، که ادعاي اطلاع از غيب هم را دارند. ولي كسي كه عزمش را براي كسب ثروت، آن‌هم از نوع باستاني اش جمع كرده، هرگز به اين حرف‌ها اعتماد نمي كند. او مي داند كه در طول تاريخ گنج هاي شاهان ايراني بويژه در زمان هايي، كه كشور با بحران مواجه مي شده، جايي امن‌تر از عمق زمين نداشته اند. آنها همچنين مي دانند كه به واسطه تاريخ پر فراز و نشيب ايران، مردم بويژه ثروتمندان اشياي قيمتي خود را به دست خاك، يا شكاف ديوار مي سپرده اند، تا با رفع اوضاع بحراني دوباره به سراغش بروند. البته از آنجا كه ايرانيان باستان به زندگي پس از مرگ نيز باور داشتند، بخشي از اجناس قيمتي شان به همراه آنان دفن مي شده، پس امروز گورستان هاي باستاني هم، جاذبه اي وصف نشدني براي جويندگان گنج است.
اما يك جوينده گنج هر چقدر هم كه تيزهوش باشد، اگر حرفه اي و عضو باندي خاص نباشد، بالاخره در دام فريب مي افتد. تشخيص اصالت نقشه‌ها و اجناس به دست آمده از حفاري‌ها، يكي از دام هاي هميشه پهن است. كارشناسان و صاحب نظران تاريخ و فرهنگ، به هيچ وجه اصالتي براي نقشه هاي گنج قائل نيستند. چرا كه باور دارند، با گذشت ساليان متمادي و روي دادن حوادث متعدد، مجالي براي بقاي نقشه هاي گنج نمانده است.
دفینه و زیرخاکی
مجموعه ای از سکه‌ها و اشیای با ارزش می باشند، که گذشته ها به نوعی زیر خاک دفن شده است. اینها بوسیله زلزله، سیل، جنگ و خرابی و یا حفظ آن توسط شخصی بوده است. پس از زمان زیاد، اینها توسط جویندگان گنج، باستان‌شناسان، یا توسط افراد معمولی به طور اتفاقی یا تحقیقاتی کشف شوند، به دفینه یا زیرخاکی معروف است.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
اشیای باستانی در افغانستان
گذشته های خیلی دور و هزاره سوم و چهارم ق،م، و قبل از پیدایش خط و نویسایی و دین های تاریخی شناخته شده امروزی، در افغانستان مركزی مردم بت هایی از سنگ درست می كردند، و آنها را بعنوان خدایان در معابد قرار می دادند. اكثر این بت ها را با هیبت پادشاهان و رهبران خود می ساختند، و با همان تركیب پوشاك درست می كردند، نه برهنه. امروزه از این بتها تعداد خیلی كمی موجود است، از تعداد اندكی كه موجود است متوجه می شویم، كه در آن زمان توانایی سنگ تراشی، شهر سازی و اجتماعات پیشرفته وجود داشته است. یكی از وظایف اصلی جوانان باهوش افغانستانی، شناساندن تاریخ كشور خودشان، برای بها دادن به آنها در جهان می باشد.
كار علمی و تحقیقی خیلی كمی درباره تمدن و مدنیت، دینها و بت های باستانی افغانستان شده، به همین جهت در دنیای باستان شناسی مدرن آنها را بخوبی نمی شناسند. در صورتی كه كار تحقیقی و علمی روی آنها انجام شود، و به زبان های مختلف در اینترنت منتشر شود، باستان شناسان و موزه داران رسمی و غیر رسمی، با آنها آشنا می شوند، و با كشف های آزاد متعددی كه در افغانستان انجام می شود، می تواند درآمد خیلی خوبی برای دولت و مردم افغانستان امروزی یا در واقع بخشی ایران جنوب شرقی ایران تاریخی بزرگ باشد. هر كجا كه بتی كشف شده باشد، آنجا معبدی بوده و در آنجا بت های دیگر و یا اشیاء قیمتی دیگر هم موجود خواهد بود، و كلاً آن زمین قیمت تاریخی و باستان شناسی دارد.
مهمترین موضوع در رابطه با این كشفیات جدید، كارها و تحقیقات علمی درباره تاریخ افغانستان است، كه در نهایت می توان نتیجه گرفت، تمدن بشری چگونه و چرا و از كجا شروع شده است. در یك مورد از جدید ترین این كشفها، كه در مركز افغانستان انجام شده، عكس سر ملكه يا بت بانویی را دیدم، كه از زیر خاك بیرون آورده بودند، و بیش از سه هزار سال قدمت دارد. در آن نقش و نگار هایی است، و كلاهی بسر دارد، ولی هیچ نوشته ای ندارد، هر یك از ابروان او را، با هفت نگین كوچك فیروزه تزئین نموده اند، كه نشانه اهمیت عدد 7 بوده است. در واقع هر یك از خطوط و نقش و نگار آن نشانه اولیه پیدایش علوم مي باشد، كه بخوبی در این سر مجسمه سنگی نمایان شده است. مو های او از زیر كلاه بیرون آمده، و تا زیر چانه قیچی شده و آویزان است، درست مانند ملكه های مصر باستان، و چند حلقه گردنبند دارد، كه باعث شده گردن او بلند تر بنماید، نمونه آن حلقه ها و گردن بلندتر شده، در قبایل بدوی اتیوپی و افریقا موجود است. اما اثرات ضربات بسیار قدیمی چكش و كلنگ در آن پیداست، كه گویا از سر دشمنی، و یا از بین بردن آن وارد شده بوده است، ولی همچنان تازه و زنده می نماید.
اگر این قبیل بت ها و یا اشیاء عتیقه زیر خاكی، در دنیا و علم شناخته نشوند، ارزش كمی خواهند داشت، اما اگر آنها را بشناسانند و معرفی كنند، تاریخ و داستان آنها را بگویند و بنویسند، بهایی فوق العاده بدست می آورند. در غیر اینصورت آنها را با نازل ترین قیمتها از چنگ ملت خوب افغانستان در می آورند، و بدون هیچ كار علمی و تحقیقی، به گوشه اتاق یك عتیقه باز یا باستان دوست می رود، نه علم از آن نصیبی می برد، نه مردم به پول خوبی می رسند. وظیفه روشنفكران است مردم را آگاه كنند، كه اول باید روی هر یك از اشیاء عتیقه و زیر خاكی كار های علمی و تحقیقی، بازاریابی و ارزش گذاری انجام شود. بعد از این شناسایی خود بخود، در حراج های قیمتی لندن و غیره بفروش می رسد، یعنی همه سود می برند، هم اهل علم، و هم مردم. مانند همین ملكه يا بتی كه من عكس های آنرا دیدم، نشان از اهمیت بانوان در سه يا چهار هزار سال پیش افغانستان دارد، درست بر عكس دور های قرون جدید.
عکس سر مجسمه ملكه يا بت تاريخي، كه توسط جویندگان گنج کشف شده است، 4425.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
نسخه های گنج و DVD گنج
در یکی دو هفته گذشته، درباره گنج و گنج یابی و نسخه و DVD های گنج یابی، که در شهر وجود دارد و خرید و فروش می شود، چند پرسش داشتم، در این متن کوتاه پاسخ می دهم. یادم می آید حدود 50 سال پیش یکی از دایی های من، یک نسخه قدیمی گنج گیر آورد بود، آن نسخه او را به ارتفاعات قلعه الموت رهنود می کرد، که گنجی در آنجا نهفته است. او در آنزمان با چند تن از دوستانش به آدرس نسخه رفتند، چند روز در محل که بصورت معما در نسخه نوشته شده بود، کندند و کندند و سنگ شکستند، و خسته و کوفته دست از پا دراز تر بازگشتند. احتمالاً چه کسانی که بعد از آنها، با دیدن آن محل کنده شده، داستان در آورده اند، که در اینجا گنج های فراوان بوده، و بردند و خوردند نوش جانشان، و باز هم هست ما باید بکنیم!!!
در دوره پادشاهی قاجاریه، با باز شدن پای فرنگ و فرنگی به ایران، گنج و زیر خاکی اهمیت یافت، و مردمان زیادی به کند و کاو مشغول شدند. در این میان خرید و فروش عتیقه و زیر خاکی هم رونق داشت، و عده ای هم مشغول تهیه اجناس تقلبی و بدل های تاریخی شدند، و یا نسخه های جعلی درست می کردند، و خرید و فروش آنها رونق داشت، بویژه در محله سید اسمال تهران. امروزه بسیاری از همین نسخه های تقلبی همچنان در جریان هستند، نسخه سازان تقلبی، نسخه ها را با کلمات و الفاز پیچیده می نوشتند، تا بیشتر قدیمیتر و مهم تر جلو دهند.
در این مواقع آدم یاد، مگر تو مملکت شما خر نیست، عزیز نسین میافتد، که نوشته خارجی ها در بازار استانبول پالون های قدیمی می دیدند، و فروشنده می گفت این گرونه خیلی گرون، بروید به ده ما، همه خر ها از این پالان دارند، ولی به دهاتی ها نگوئید که پالان را می خواهم، بگویید از خر شما خوشمان آمد، و می خواهیم آنرا بخریم. توریست ساده هم به دهات می رفت، و به روستایی می گفت، خرت را می خواهم، و دهاتی هم خود را به کوچه علی چپ می زد، و می گفت مگر تو مملکت شما خر نیست، و آن بیچار سرش کلاه می رفت، و یک پالان تقلبی را با خرش بقیمت گران می خرید.
همیشه تاریخ بازار تقلب سازی آثار تاریخی گرم بوده، در دوره های قبل از تمدن صنعتی، برای اعاده های دینی بدنبال آثار تاریخی بودند، و در دوران جدید، برای بدست آوردن پول، بهمین جهت همزمان بازار تقلب کاری هم گرم بود. باید نسبت به شناخت آثار دقت نظر داشت، حتی اگر این اثر یک نسخه گنج باشد، در یک تحقیق آمده، که در میان اشیا داخل ویترین حفاظت شده موزه ها هم تقلبی وجود دارد، گاه افراد موزه های خارجی می دانند، و از بابت اجناس جعلی، کلی از بودجه های دولتی را بالا کشیده اند. امروزه روش دیگری هم یافت شده، عده ای دارند با فروش DVD به قیمت بسیار زیاد، سبک امروزی نسخه قدیمی را پیاده می کنند، آنها در آگهی هایشان می گویند، اینها حاوی اطلاعات گنج یابی است.
جوانان باهوش ایران، این مسائل را در تحقیقات و کار هایشان در نظر بگیرند، گنج و آثار تاریخی از دست این و آن بدست نمی آید. در یکی از گردش های تاریخی که به اتفاق یک دوست رفته بودم، دیدم دارد چیز های کوچکی اینطرف و آنطرف قلعه متروکه پرت می کند. گفتم چکار می کنی، گفت سکه های بی قیمت تقلبی تاریخی اسپانیایی و پرتقالی را که از بدلیجات تاریخی فروشی شهر بارسلون کشور اسپانیا خریدم، گوشه و کنار پرتاب می کنم، که باعث گمراهی جویندگان گنج و باستان شناسان شود. او ادامه داد، یکی از کار های جلب گردشگر در اسپانیا و پرتقال همین کار است. چه بسا کسانیکه بعد از مدتی آن سکه های را پیدا کنند، و بگویند استعمار گران پرتقالی به قلعه گرد کوه هم آمده بودند!
گنجی و زیر خاکی با دو صورت بدست می آید، اول شانسی، مانند هنگام جاده سازی که نمونه های واضح زیاد دارد، همچون مومیایی و گنج های سنندج در اینجا. دوم که مهم و واقعی است، بر اساس تحقیقات و تحلیل های علمی از تاریخ و باستان شناسی بدست می آید، این روش اصلی است، و نیازمند کسب دانش های مربوطه می باشد، البته با حساب زیر ساخت های ملی مردمی و حکومتی.
عکس دو گور تاریخی، عکس شماره 4418، تمام گورها و آثار تاریخی متفاوت هستند، شناختن آنها دانش و تخصص می خواهد، هر گونه اقدام برای بدست آوردن گنج، غیر از سختی و دردسر، باعث صدمه به آثار تاریخی می شود.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
قوانین فلزیاب و جرایم مرتبط با حفاری غیر مجاز
مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
قوانین و مقرارت فلزیاب و جرایم مرتبط با حفاری غیر مجاز توسط کارشناسان فنی یگان در 21 بند برای اطلاع عموم تهیه شده است. پیام های آموزشی و هشدار دهنده یگان حفاظت به شرح زیر است:
1- اشخاصی که اشیای عتیقه را از کشور خارج سازند به حبس از 6 ماه تا 2 سال محکوم می شوند.
2- خروج اشیاء عتیقه ثبت شده در فهرست آثار ملی جریمه حبس از 6 ماه تا یکسال را در بر دارد.
3- اشخاصی که بدون اذن مراجع ذیصلاح نقوش و آثار مذهبی و ملی را تخریب نمایند به 1 تا 10 سال حبس محکوم می شوند.
4- حفاری به قصد بدست آوردن اشیای عتیقه و آثار تاریخی مطلقا ممنوع و جرم محسوب می شود.
5- اشخاصی که مبادرت به مرمت و تعمیر و تغییر آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی مبادرت نمایند به جبران خسارت وارده محکوم می شوند.
6- کاشف اشیاء عتیقه و آثار ملی در ملک شخصی مکلف است در اسرع وقت سازمان میراث فرهنگی را مطلع نماید.
7- با تحویل اشیاء عتیقه و آثار تاریخی مکشوفه حین انجام عملیات ساختمانی در ملک شخصی، معادل نصف بهای تقویم شده به کاشف تحویل می شود.
8- با تحویل فلزات قیمتی و جواهرات مکشوفه حین انجام عملیات ساختمانی در ملک شخصی، معادل دو برابر بهای روز ماده خام به کاشف تحویل می شود.
9- هرشی که بیش از یکصد سال از تاریخ ساخت آن گذشته باشد، عتیقه محسوب می شود.
10- سازمان میراث فرهنگی مدعی خصوصی و شاکی تمامی جرایم و حفاری های غیر مجاز است.
11- جریمه تخریب اشیاء و اماکن تاریخی و ملی 2تا 10 سال حبس است.
12- جریمه حفاری در اماکن تاریخی و ملی 3 سال حبس است.
13- ورود هر نوع دستگاه فلزیاب منوط به اخذ مجوز از سازمان میراث فرهنگی است.
14- مجازات حفاری غیر مجاز در تپه های باستانی 3 سال حبس است.
15- تجاوز به عرصه تپه ها و تپه ها و اماکن و اراضی تاریخی یکی از انواع جرایم عایه میراث فرهنگی است.
16- تبلیغ، خرید و فروش و نگهداری و استفاده از دستگاه های فلزیاب منوط به اخذ مجوز از سازمان میراث فرهنگی است.
17- مجازات استفاده از دستگاه فلزیاب در حفاری غیر مجاز، علاوه بر ضبط و توقیف دستگاه، معادل ا تا 3 سال حبس است.
18- هرگونه تبلیغ انواع دستگاه های فلزیاب از طریق رسانه های عمومی با مجوز سازمان میراث فرهنگی امکان پذیر است.
19- خرید و فروش انواع دستگاه های فلزیاب فقط با مجوز سازمان میراث فرهنگی امکان پذیر است.
20- حمل و نگهداری و استفاده از انواع دستگاههای فلزیاب فقط با مجوز سازمان میراث فرهنگی امکان پذیر است.
21- مجازات حمل، نگهداری و استفاده از دستگاه فلزیاب بدون مجوز سازمان میراث فرهنگی تخلف محسوب و منجر به توقیف و ضبط دستگاه میشود.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
موادی از قانون مجازات اسلامی ( تعزیرات)
ماده 558 – هر کس به تمام یا قسمتی از ابنیه ، اماکن ، محوطه ها و مجموعه های فرهنگی – تاریخی یا مذهبی که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، یا تزیینات، ملحقات، تاسیسات، اشیاء و لوازم و خطوط و نقوش منصوب یا موجود در اماکن مذکور، که مستقلا نیز واجد حیثیت فرهنگی – تاریخی یا مذهبی باشد ، خرابی وارد آورد علاوه بر جبران خسارات وارده به حبس از یک الی ده سال محکوم می شود.
ماده 559- هر کس اشیاء و لوازم و همچنین مصالح و قطعات آثار فرهنگی – تاریخی را از موزه ها و نمایشگاهها، اماکن تاریخی و مذهبی و سایر اماکن که تحت حفاظت یا نظارت دولت است سرقت کند یا با علم به مسروقه بودن اشیای مذکور را بخرد یا پنهان دارد در صورتی که مشمول مجازات حد سرقت نگردد علاوه بر استرداد آن به حبس از یک تا پنچ سال محکوم می شود.
ماده 560- هر کس بدون اجازه از سازمان میراث فرهنگی کشور، یا با تخلف از ضوابط مصوب و اعلام شده از سوی سازمان مذکور در حریم اثار فرهنگی – تاریخی مذکور در این ماده مبادرت به عملیاتی نماید که سبب تزلزل بنیان آنها شود، یا در نتیجه آن عملیات به آثار و بناهای مذکور خرابی یا لطمه وارد آید، علاوه بر رفع آثار تخلف و پرداخت خسارت وارده به حبس از یک تا سه سال محکوم می شود.
ماده 561- هر گونه اقدام به خارج کردن اموال تاریخی – فرهنگی از کشور هر چند به خارج کردن آن نیانجامد قاچاق محسوب و مرتکب علاوه بر استرداد اموال به حبس از یک تا سه سال و پرداخت جریمه معادل دو برابر قیمت اموال موضوع قاچاق محکوم می گردد.
ماده 562- هر گونه حفاری و کاوش به قصد به دست آوردن اموال تاریخی – فرهنگی ممنوع بوده و مرتکب به حبس از شش ماه تا یک سال و ضبط اشیای مکشوفه به نفع سازمان میراث فرهنگی کشور و آلات و ادوات حفاری به نفع دولت محکوم می شود . چنانچه حفاری در اماکن و محوطه های تاریخی که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است ، یا در بقاع متبرکه و اماکن مذهبی صورت گیرد علاوه بر ضبط اشیای مکشوفه و آلات و ادوات حفاری مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم می شود.
تبصره 1- هر کس اموال تاریخی – فرهنگی موضوع این ماده را حسب تصادف به دست آورد و طبق مقررات سازمان میراث فرهنگی کشور نسبت به تحویل آن اقدام ننماید به ضبط اموال مکشوفه محکوم می گردد.
تبصره 2- خرید و فروش اموال تاریخی – فرهنگی حاصله از حفاری غیر مجاز ممنوع است و خریدار و فروشنده علاوه بر ضبط اموال فرهنگی مذکور به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می شوند. هر گاه فروش اموال مذکور تحت هر عنوان از عناوین به طور مستقیم یا غیر مستقیم به اتباع خارجی صورت گیرد ، مرتکب به حداکثر مجازات مقرر محکوم می شود .
ماده 563- هر کس به اراضی و تپه ها و اماکن تاریخی و مذهبی که به ثبت آثار ملی رسیده و مالک خصوصی نداشته باشد تجاوز کند به شش ماه تا دو سال حبس محکوم می شود مشروط بر آنکه سازمان میراث فرهنگی کشور قبلا حدود مشخصات این قبیل اماکن و مناطق را در محل تعیین و علامت گذاری کرده باشد.
ماده 564 – هر کس بدون اجازه سازمان میراث فرهنگی و بر خلاف ضوابط مصوب اعلام شده از سوی سازمان مذکور به مرمت یا تعمیر ، تغییر ، تجدید و توسعه ابنیه یا تزیینات اماکن فرهنگی – تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی مبادرت نماید ، به حبس از شش ماه تا دو سال و پرداخت خسارت وارده محکوم می گردد.
ماده 565- هر کس برخلاف ترتیب مقرر در قانون حفظ آثار ملی اموال فرهنگی – تاریخی غیر منقول ثبت شده در فهرست آثار ملی را با علم و اطلاع از ثبت ان به نحوی به دیگران انتقال دهد به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می شود.
ماده 566- هر کس نسبت به تغییر نحوه استفاده از ابنیه ، اماکن و محوطه های مذهبی – فرهنگی و تاریخی که در فهرست آثار ملی ثبت شده اند ، برخلاف شئونات اثر و بدون مجوز از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور ، اقدام نماید علاوه بر رفع آثار تخلف و جبران خسارت وارده به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم می شود.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور
هر گونه اقدامی به قصد خارج کردن میراث فرهنگی یا ثروتهای ملی اگر چه به خارج کردن آن نیانجامد قاچاق محسوب و کلیه اموالی که برای خارج کردن از کشور در نظر گرفته شده است مال موضوع قاچاق تلقی و به سود دولت ضبط می گردد.
قانون راجع به حفظ آثار ملی مصوب 12 آبان ماه 1309 شمسی
ماده چهارم – مالک مال غیر منقولی که مطابق این قانون از آثار ملی می توان محسوب داشت و همچنین هر کس که به وجود چنین مالی پی ببرد باید به نزدیک ترین اداره مربوطه از ادارات دولتی اطلاع بدهد تا در صورتی که مقامات صالحه مقرر در نظام نامه اجرایی این قانون تصدیق نمودند که از آثار ملی است در فهرست آثار ملی ثبت می شود.
ماده پنجم – اشخاصی که مالک یا متصرف مالی باشند که در فهرست آثار ملی ثبت شده باشد می توانند حق مالکیت یا تصرف خود را حفظ کنند و لیکن نباید دولت را از اقداماتی که برای حفاظت آثار ملی لازم می داند ممانعت نمایند در صورتی که عملیات دولت برای حفاظت مستلزم مخارجی شود دولت از مالک مطالبه عوض نخواهد نمود و اقدامات مزبور مالکیت مالک را متزلزل نخواهد کرد .
ماده ششم – عملیات مفصله ذیل ممنوع و مرتکبین آن به موجب حکم محکمه قضایی به ادای جزا نقدی محکوم خواهند شد و به علاوه معادل خساراتی که به واسطه عمل خود بر آثار ملی وارد ساختند می توان از ایشان اخذ نمود.
الف – منهدم کردن یا خرابی وارد آوردن به آثار ملی و مستور ساختن روی آنها به اندود یا رنگ و رسم کردن نقوش و خطوط بر آنها.
ب – اقدام به عملیاتی در مجاورت آثار ملی که سبب تزلزل بنیان یا تغییر صورت آنها شود.
ج – تملک و معامله بدون اجاره دولت نسبت به مصالح و مواد متعلقه به ابنیه مذکور در فهرست آثار ملی اقدام به مرمت و تجدید بنایی از آثار ملی که در تصرف اشخاص باشد باید با اجازه و تحت نظر دولت واقع شود و الا مجازات سابق الذکر ممکن است به مرتکب تعلق گیرد.
ماده نهم – هر کس مالک مال منقولی که در فهرست آثار ملی ثبت شده باشد اگر بخواهد آن را به دیگری بفروشد باید به اداره مربوطه دولتی کتبا اطلاع دهد دولت اگر بخواهد آن مال را جزء مجموعه های دولتی آثار ملی قرار دهد در ابتیاع آن با شرایط متساوری بر مردم دیگر حق تقدم دارد و لیکن در ظرف ده روز پس از رسید دادن به اعلام کتبی صاحب مال دولت باید قصد خود را در ابتیاع آن به مالک اعلام کند و اگر نکرد صاحب مال می تواند مال را به دیگری بفروشد در هر حال مالک این اموال به هر نحو از انحا آن را به دیگری منتقل کند باید پس از انتقال در ظرف ده روز اسم و محل اقامت مالک جدید را به اطلاع دولت برساند.
ماده دهم – اگر کسی مالی را که در فهرست آثار ملی ثبت شده بدون اطلاع وزارت معارف و یا نمایندگان او بفروشد، محکوم به جزای نقدی معادل قیمت فروش آن مال خواهد شد و نیز دولت می تواند مال را از مالک جدید اخذ نموده و قیمتی را که مالک جدید ادا نموده به او پرداخت نماید خریدار نیز اگر از ثبت بودن مال در فهرست آثار ملی مطلع بوده و با وصف این خریده باشد مانند فروشنده مجازات خواهد شد مگر اینکه خود او به دولت اعلام کرده باشد.
ماده یازدهم – حفر اراضی و کاوش برای استخراج آثار ملی منحصرا حق دولت است و دولت مختار است، که به این حق مستقیما عمل کند یا به موسسات علمی یا به اشخاص یا شرکت ها واگذار نماید واگذاری این حق از طرف دولت باید به موجب اجازه نامه مخصوص باشد که محل کاوش و یا حدود و مدت آن را تعیین نماید و نیز دولت حق دارد در هر مکان که آثار و علایمی ببیند و مقتضی بداند برای کشف و تعیین نوع و کیفیات آثار ملی اقدامات اکتشافه بنماید .
ماده دوازدهم – حفاری اگر فقط برای کشف آثار ملی و تحقیقات علمی باشد حفاری علمی و اگر برای خرید و فروش اشیای عتیقه باشد حفاری تجارتی است. اجازه حفاری علمی فقط به موسسات علمی داده می شود، در ابنیه و اموال غیر منقول که در فهرست آثار ملی ثبت شده حفاری تجارتی ممنوع است.
ماده سیزدهم – حفاری در اراضی که مالک خصوصی دارد گذشته از اجازه دولت استرضای مالک را نیز لازم دارد در محل هایی که در فهرست آثار ملی ثبت شده و یا دولت پس از اقدامات اکتشافیه آنها را در فهرست ثبت کند مالک حق امتناع از اجازه حفاری ندارد و فقط می تواند حقی مطالبه کند و ماخذ تعیین این حق ضعف اجرۃ المثل زمینی است که مالک به واسطه حفر از استفاده آن محروم می گردد به علاوه خسارتی که به مالک وارد می شود و مخارجی که بعد از حفاری برای اعاده زمین به حالت اولیه باید نمود.
ماده چهاردهم – در ضمن حفاری علمی یا تجارتی آنچه در یک محل و یک موسم کشف شود اگر مستقیما توسط دولت کشف شده تماما متعلق به دولت است و اگر دیگری کشف کرده باشد دولت تا ده فقره از اشیایی که حیثیت تاریخی و صنعتی دارد می تواند انتخاب و تملک نماید و از بقیه نصف را مجانا به کاشف واگذار و نصف دیگر را ضبط کند هر گاه کلیه اشیاء زائد بر ده فقره باشد و دولت همه را ضبط کند مخارجی را که حفر کننده متحمل شده است به او می پردازد. ابنیه و اجزای ابنیه از تقسیم فوق مستثنی است و دولت می تواند تمام را متصرف شود.
تبصره: مقصود از یک موسم یک دوره عملی است که مدت آن از یک سال بیشتر نباشد.
ماده پانزدهم – اشیایی که در نتیجه حفاری علمی کشف شود آنچه سهم دولت باشد باید در مجموعه ها و موزه های دولتی ضبط شود و فروش آنها جایز نیست و آنچه سهم کاشف باشد متعلق به خود اوست.
ماده شانزدهم – اشیایی که از حفاری تجارتی حاصل شده باشد دولت از قسمتی به خود او تعلق می گیرد هر چه قابل موزه باشد ضبط و بقیه را بهر نحو مقتضی بداند نقل و انتقال می دهد. فروش این اموال از طریق دولت به مزایده خواهد بود.
ماده هفدهم – کسانی که بخواهند تجارت اشیای عتیقه را کسب خود قرار دهند باید از دولت تحصیل اجازه کرده باشند، همچنین خارج کردن آنها از مملکت به اجازه دولت باید باشد و اگر کسی بدون اجازه دولت در صدد خارج کردن اشیایی که در فهرست آثار ملی ثبت شده برآید اشیای مزبور ضبط دولت می شود نسبت به اشیایی که بر طبق (14) این قانون سهم کاشف شده اگر در فهرست آثار ملی ثبت نشده دولت در دادن جواز صدور امتناع نخواهد نمود و اگر در فهرست مزبور ثبت شده مشمول مقررات ماده هیجدهم خواهیم بود.
قانون معافیت ابنیه و اماکنی که در زمره آثار ملی ثبت گردیده اند، از پرداخت عوارض شهرداری
ماده واحده: کلیه ابنیه، اماکن و محوطه های تاریخی که در تصرف یا مالکیت سازمان میراث فرهنگی کشور می باشند و بناها و اماکنی که در تصرف یا مالکیت اشخاص حقیقی یا حقوقی است و طبق قوانین مربوط در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند یا می رسند و همچنین موزه های تحت پوشش سازمان مذکور، از پرداخت عوارض شهرداری معاف می باشند.
قانون امور گمرکی ممنوع الصدورها
ماده 44 ق. ا. گ – صدور اشیای عتیقه و باستانی از کشور ممنوع است مگر با اجازه وزارت فرهنگ و هنر. قانون ضرورت اخذ مجوز برای ساخت ، خرید و فروش، نگهداری، تبلیغ و استفاده از دستگاه فلز یاب.
ماده واحده: ساخت، خرید و فروش، نگهداری، تبلیغ و استفاده از هرگونه دستگاه فلزیاب و همچنین ورود آن به کشور، منوط به اخذ مجوز از سازمان میراث فرهنگی کشور می باشد.
تبصره 1- دستگاه های اجرایی برای انجام وظایف خاص سازمانی خود از شمول این قانون مستثنی می باشند.
تبصره 2- متخلفان از مفاد این قانون به ضبط و مصادره دستگاه مذکور محکوم می شوند. چنان چه دستگاه فوق در حفاری غیر مجاز به کشف اموال فرهنگی – تاریخی مورد استفاده قرار گیرد علاوه بر مجازات فوق، مرتکب به یک سال تا سه سال حبس مجازات مقرر در ماده (562 ) قانون مجازات اسلامی – مصوب 2/ 3/ 1375 – محکوم می شود.
تبصره 3- آیین نامه اجرایی این قانون شامل نحوه احراز صلاحیت متقاضیان مجوز، مدت اعتبار آن و دیگر موارد لازم، حداکثر شش ماه پس از ابلاغ این قانون توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیشنهاد و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و سه تبصره در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ پانزدهم اسفند ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 25/ 25/ 1379 به تایید شورای نگهبان رسید.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
گنجها در دل طبیعت
تصویر تعدادی سکه زیر خاکی، عکس شماره 7358.
در هزاره های تاریخ با ریزش کوهها بر اثر عوامل طبیعی، چاه ها و چشمه های زیادی زیر و رو شدند، و بخش زیرین آنها بصورت ماسه سنگ روی زمین آمدند. در دوران های تاریخی مقدار زیادی سکه معمولاً کم ارزش بمنظور امور عبادی درون آب آنها ریخته بودند، ولی در این زمان ارزش تاریخی زیادی دارند، و براحتی قابل دسترسی هستند. بدست آورن این سکه ها و آثار غیر از تخریب محوطه های تاریخی است، و از دل پنهان شده و قابل دسترسی طبیعت است، و باید کشف آنها برای کمک اقتصادی و تاریخی ب کشور کامل آزاد شود. فیلم در پایین برگه.
آثار تخریبی جویندگان آموزش ندیده غیرقانونی گنج، عکس شماره 7359.
با ایجاد شرایط قانونی کشف و تجارت و بازارچه های متعدد برای جویندگان و خرید و فروش گنج و آثار باستانی و تاریخی غیر از محدوده محوطه های تاریخی، درآمدی خیلی بیشتر از نفت و غیره ایجاد میشود. درآمدهای بی پایانی، که میتوانند تحول بزرگ تاریخی و اقتصادی برای ایران، و منطقه شبه قاره تاریخی ایران فرهنگی باشند. آثار کشف شده هرگز از بین نمی روند، ولی اگر در دل طبیعت رها شوند از بین میروند.
@: تاریخ گنج, قانون گنج, گنج باستانی, گنج تاریخی, گنج تقلبی, گنج زیرخاکی, گنج سنگی, گنج گنجیاب, نسخه تقلبی, نسخه قدیمی.
#: #گنج.
در اینجا ببینید چگونه با نادانی مجسمه با ارزش باستانی را با پتک میشکنند، که گمان دارند در میان آن گوهر، مانند ماسه سنگهای بازمانده از چاه و چشمه است.
تاریخ گنج و جویندگان گنج در ایران
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری.
* * * * * * * * * *
……………………….
توجه 1: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: تارنمای ارگ ایران، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین عکسها و مطالب ارگ ایران را بیابید.
توجه 2: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجوهای ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید، و در جهت دانش مربوطه این تارنما، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه 3: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و تارنمای دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.
ــ از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
پرسشهای خود را ابتدا در جستجوی ارگ ایران بنویسید، به احتمال زیاد پاسخ خود را مییابید
جهت آینده ای بهتر دیدگاه خود را بنویسید، و در گفتگوهای تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی شرکت کنید.
برای دریافت منبع مورد نظر نوشته ها، در بخش نظرات زیر برگه مورد نظر پیام بگذارید.