شهر تاریخی یزد میراث جهانی
مهمترین چیزی که در ابتدای این برگه می توانم بگم این است، که آرزو دارم همه مردم ایران به شهر و دیار خود اهمیت بدهند، و برای رشد و شکوفایی شهر و دیار خود کوشا باشند.
تصویر تمام نمای شهر یزد، عکس شماره ۳۵۱۹.
لوگو ایران را بدرستی بشناسید، عکس شماره ۱۶۱۷.
. . . . .
یزد میراث جهانی
تصویر شهر یزد، عکس شماره ۸۶۸۴.
شهر تاریخی یزد در فهرست میراث جهانی سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) قرار گرفت. شهر یزد به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی جهان ثبت شده است. این تصمیم در چهل و یکمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو، در شهر کراکوف لهستان اتخاذ شد.
یزد نخستین شهر و بیست و دومین اثر تاریخی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو است. منطقه ثبت شده شامل ۷۰۰ هکتار از بخش قدیمی شهر است. تقاضای ثبت یزد در سال ۲۰۰۸ از سوی ایران به کمیته میراث جهانی یونسکو ارائه شد، اما به دلیل ساخت و سازهای غیر اصولی در بافت تاریخی شهر ثبت آن تا کنون به تعویق افتاده بود.
در کتاب‌های راهنمای گردشگری مشهور مانند سیاره تنها (Lonely planet) که اغلب گردشگران خارجی از آن استفاده می‌کنند، در وصف شهر یزد این‌طور آمده: شهر یزد با ویژگی‌های منحصربفرد گردشگری، بادگیرها و خانه‌های قدیمی خشتی، بدون‌تردید یکی از مقاصد خارق‌العاده و جالب در سفر به ایران است. این شهر با جدا کردن بخش شمالی دشت کویر و بخش جنوبی دشت لوت، توانسته قدیمی‌ترین جاذبه‌های مدنی را در خود جای دهد. اینجا خاستگاه بزرگ‌ترین جامعه زرتشتیان در ایران است. ترکیب یک شهر بیابانی کهن و یک میراث حاصل از همنشینی ادیان مختلف، جو بسیار متفاوت و البته آرامی را به یزد بخشیده است.
گسترش خیابان‌های درختی نیز بر انسجام آن آسیب نزده بلکه به نوعی در بافت موجود حل شده است. این شهر همیشه بعنوان یک مرکز بزرگ نساجی شناخته شده چرا که ابریشم و سایر منسوجات آن در دنیا شناخته شده بود. در عین حال یزد بواسطه بادگیرهایش هم شهرت دارد. بادگیرها عمارت‌هایی مرتفع هستند، که برای به دام انداختن، سیرکولاسیون و خنک کردن هوا در این منطقه کویری بنا شده‌اند.
جاذبه‌های گردشگری یزد
شهر قدیمی یزد، در اصل ققنوسی خفته در قلب کویر است، که با ویژگی‌های منحصربفردی نیز همراه شده است. آن‌طور که یونسکو می‌گوید: شهر قدیمی یزد در اصل یکی از قدیمی‌ترین شهرها بر روی کره زمین است. تقریبا همه چیز در شهر قدیمی یزد از جنس آجرهای خشتی است، که در آفتاب خشک شده‌اند، و حاصل این معماری منحصر بفرد خط افقی است، که در ذیل آن بناهای قهوه‌ای خوشرنگ به انضمام بادگیرهای مرتفع، که یکنواختی را بر هم زده و منظر پیش رو را چشم‌نوازتر می‌کنند، دیده می‌شود.
مسجد جامع یکی دیگر از ویژگی‌های گردشگری در یزد است، که حضور غالب آن در معماری شهر به خوبی احساس می‌شود. تاریخ ساخت این بنا را به قرن ۱۲ میلادی نسبت می‌دهند، و باور بر این است که این مسجد جایگزین آتشگاهی شده، که پیش‌تر در همین محل بنا شده بود. در حیاط این مسجد راه‌پله‌ای است ، که گفته می‌شود به قنات زارچ منتهی می‌شود.
کوچه پس کوچه‌های شهر یزد واقعاً دیدنی است، بقعه سید رکن‌الدین با گنبد آبی‌رنگش، از هر نقطه مرتفع در شهر قابل‌رویت است. خانه لاری‌ها نیز که قدمت آن به تقریبا ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد، یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری شهر یزد است. زندان سکندر مشهور نیز که زمانی یک مدرسه بوده، بیشتر به دلیل این شعر حافظ «دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت» در نزد ایرانیان شناخته شده است. یکی دیگر از جاذبه‌های مشهور شهر، مجموعه موسوم به امیرچخماق است، که در جوار آن بازار و تکیه نیز به چشم می‌خورد. قدمت باغ دولت آباد هم که زمانی متعلق به کریم خان زند بوده، را به سال ۱۷۵۰ میلادی نسبت می‌دهند. بادگیر این باغ در اصل بزرگ‌ترین بادگیر شهر است، و فضای داخلی باغ هم بسیار زیباست. مجموعه‌های خاص از جمله آتشکده و برج مشهور خاموشان یزد، در نوع خود منحصربفرد هستند.
ایران در این برهه که ۲۲ میراث جهانی دنیا را به نام خود ثبت کرده، از نظر رده‌بندی در منطقه خاورمیانه رتبه نخست، و در دنیا رتبه یازدهم را به خود اختصاص می‌دهد. در سایت رسمی یونسکو آمده است، که این شهر به تصدیق کارشناسان، به خوبی استفاده از منابع محدود برای بقا در قلب کویر را نشان می‌دهد. سیستم قناتی، مساجد، حمام‌ها، بازارها، خانه‌های سنتی، معابد زرتشتیان، باغ‌های قدیمی و بافت سنتی این شهر نمایانگر تنها واقعیت کویر یعنی غلبه بر منابع محدود می‌باشند. امید است که همه ما ایرانی‌ها این فرصت بدست آمده را غنیمت شمرده و آن را با توسعه ناپایدار بر باد ندهیم.
پادکست شماره ۱۰۶۵ تارنمای ارگ ایران
گفتگوی رادیو فردا با آقای امیر پریزاد درباره یزد
گفتگوی رادیویی با آقای امیر پریزاد، درباره شهر تاریخی یزد، و ثبت این نخستین شهر خشتی دنیا، در فهرست میراث جهانی یونسکو، در یکشنبه ۱۸ تیر. منبع رادیو فردا.
توجه: پخش پادکست در انتهای صفحه
. . .
متن صحبت انوش راوید در پادکست ۱۰۶۵
با درودی دگر، من انوش راوید از تارنمای ارگ ایران، پادکست شماره ۱۰۶۵ / پژوهشگر عزیز آقای امیر پریزاد با رادیو فردا مصاحبه خوبی در رابطه با ثبت جهانی شهر یزد انجام دادند، که در اینجا باز پخش می کنم. در میانه این مصاحبه ایکاش بجای گفتن حمله اعراب، می گفتند حمله مسلمانان یا تازیها، زیر با عقل و تاریخ جور در نمی آید، که ملت بزرگ و قوی و با فرهنگ، یک دفعه مورد حمله و تخریب و نابودی افرادی قرار گیرد، که یک بیستم آنها جمعیت داشتند، و از دانش های نظری و تجربی نظامی و اداری بی بهره بودند، مسائلی که نیازمند داشتن زمینه های تاریخی است. با گفتن حمله اعراب، مانند این است، که بگوییم در زیر بنای تاریخی و تاریخ اجتماعی خیلی داغان بودیم، و این یک اشتباه استراتژی تاریخی و امروزی در منطقه و جهان است.
مزایای ثبت جهانی شهر تاریخی یزد
مزایای ثبت جهانی شهر یزد زیاد است، منجمله: کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر، درصورت توانایی بهره برداری از این مهم.
1 ــ معرفی شهر تاریخی یزد به جامعه جهانی، به همراه شناساندن آن به عنوان یک شهر تاریخی و زنده و توانا در گردشگری و غیره.
2 ــ معرفی هویت غنی مردم شهر یزد به همراه فرهنگ، آداب و رسوم و سنن یزدیها، و مناطق کویری ایران.
3 ــ پشتیبانی های علمی و آموزشی در خصوص اقدامات کارشناسی، آموزش به مخاطبان و ساکنان، در جهت حفاظت بیشتر از موقعیت های ملی و مردمی.
4 ــ جلب بیشتر حمایت های دولتی و بخش خصوصی، هم در حوزه ملی و کشوری و هم در حوزه توجه مدیریت استان و شهر در راستای عملیاتی کردن برنامه های پلان مدیریت.
5 ــ کمک به یکپارچه ساختن مدیریت شهر تاریخی یزد، با همکاری دستگاههای دولتی و مردم.
6 ــ کمک به رونق فعالیت های گردشگری و به دنبال آن جذب منابع مالی و رونق بیشتر اقتصاد محلی و مردم شهر و استان.
ــ منبع اینترنت و اطلاعات شخصی.
. . .
. . . .
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات وبسایت ارگ ایران ببینید، لینک آن در ستون کناری
توجه ۱: اگر وبسایت ارگ به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: انوش راوید، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین لیست وبسایت و عکسها و مطالب را بیابید. از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
توجه ۲: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجو های ستون کناری وبلاگ بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید، و در جهت علم مربوطه وبلاگ، با استراتژی مشخص یاری نمایید.
توجه ۳: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و وبسایت دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.