تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی دست خوش تاریخ نویسی استعماری است، باید این تاریخ و جغرافیا توسط ایرانیهای حرفه ای، پژوهش و نگارش شود. آثار میتان و مهمترین الهه آنها میترا، بخوبی نشان از آریایی ایرانی دارند، که باید بدرستی و بدور از دروغهای تاریخی و گاهشمار اشتباه بررسی و دانسته شود.
تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی
تصویر نقشه میتانی، عکس شماره 3739.
این برگه بشماره 853 پیوست لینک زیر است:
لوگو تخصصی و تخصصی تر باشیم، عکس شماره 1529.
تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی
تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی
میتانی یکی از تمدنهای کهن هورانی در غرب ایران، و شمال میانرودان و جنوب آناتولی با زبان هوری بود. مردم میتانی توسط اشراف با ریشه نامشخص متحد گشته و قدرت خود را در هزاره چهارم گاه ایرانی گسترش دادند. آنچه كه از بررسي زمان آنها پيداست، ابتدا آنها در قبايل اوليه از ساختارهاي تاريخ اجتماعي بسر مي بردند، در فهرست خدایان میتانی نام چهار خدای آریایی میترا، ورونا، ایندرا، نستیا گفته شده، که در ریگ ودا هم آمده است.
آنها با شاهانی هیتی و دیگر حکمرانان زمان خود روابط و پیمانها داشتند. در دژنیشت بغازکوی متعلق به هیتی‌ها و نیز در میان مدارک بازیافته در تل‌الامرنه اشارات فراوان راجع به شاهان میتان آمده. سنگ نبشته معروف میتانی که نگارش آن حدود نیمه هزاره چهارم گاه ایرانی است، مربوط به پیمان نامه‌ای است، که میان شاه میتانی و شاه هیتی بسته شده، در آن بغان آریایی چون گواهان نیایش شده‌اند.
سنگ نبشته میتانی باستانی ترین سند مکتوب زبان کهن ایر معروف به هند و ایرانی است، و از لحاظ زبان شناسی تاریخی و نیز از لحاظ تاریخ مهاجرت تیره های آریایی به آسیای میانه و ایران و هند اهمیت بیش از اندازه دارد. مجموعه قراین حاکی از این است که میتانیها از اقوام آریایی ایرانی بودند. مردمان میتانی با مشارکت اقوام دیگر پادشاهی اورارتو را بنیان نهادند. اسامی شاهان میتانی نشان از فرهنگ آریایی دارد.
توضيح روشنی در نوع تاريخ اجتماعي میتانی آنها وجود ندارد. پایتخت آن واشو کان نی Wassukanni رأس العین امروزی، در نزدیکی سرچشمه رود خابور قرار داشت. سرزمین تحت حکومت میتانی را مصریان و اهالی سوریه، نهرین یا ناهارینا می‌خواندند، فورر فرمانروایان میتانیایی را با اومان مندا، در متون بابلی و آشوری، یکسان دانسته است، به گفته پژوهشگران اکثر وابسته به تاریخ نویسی استعماری، اومان مندا از لحاظ منشا دارای وجه مشترک با ماد است.
در کتیبه های آشوری از کشور مهری یا میتری یاد شده است، بعد‌ها در قرن 53 گاه ایرانی گفته شده که بخشی از مردم ماد به زبان مهرانی یا میترانی سخن می گفتند. حکمرانان میتانی، با خویشاوندان نزدیک خود، حكومتي تشكيل دادند، كه در طول خط هلال حاصل خیز از زاگرس به آسیای صغیر می‌رود، و از شمال سوریه می گذرد. سفالی که در حسنلو نزدیک دریاچه ارومیه پیدا شده، نشان می دهد این منطقه زمانی بخشی از منطقه فرهنگی هوریان و زیر نفوذ شاه میتانی بوده است.
در ادامه تاریخ نویسی برای میتانی آمده، ميتانيها با هوریها متحد شده، و دولتی نیرومند در شمال شرقی میان رودان تشکیل دادند. میتانیها با هوریان ممزوج شده و پادشاهی میتانی را تشکیل دادند، و سلطنت خود را نه تنها در بین النهرین شمالی توسعه دادند، بلکه آشور را محدود کردند، و با الحاق زاگرس شمالی که مسکن قوم گوتی بود به قلمرو خود، قدرت خویش را تثبیت نمودند.
بهترین پادشاهی میتانی حدود قرنهای 36 و 37 گاه ایرانی بود. مصر متحد آنها گردید، و مقتدر ترین فراعنه با دختران پادشاهان میتانی ازدواج کردند. ابن ازدواج دليل اولين پيدايش شاه خدايي خارج از سرزمين فرعنه مصر بود. اما اغتشاشات و رقابتهای اعضای خاندان سلطنتی باعث تضعیف کشور گردید، چنانکه دیگر نتوانست در برابر قدرت متزاید دولت ختی (هتی) استقلال خود را حفظ کند.
زمانی میتانی حکومت بسیار قوی زمان خود بود، حتی با مصر دیگر دولت بزرگ آن روزگار هماوردی می کرد، نامه یکی از پادشاهان میتانی به نام توشراتا در مصر دیده شده است. در پایان قرن 38 گاه ایرانی توانایی و برتری میتانی از بین رفت.
تصویر نقشه میتانی، عکس شماره 6252.
سنگ نوشته میتانی ــ در سال ۱۹۰۸ میلادی توسط وینکلر خاورشناس آلمانی در بغازکوی واقع در نزدیکی آنکارا یافت شد، نام باستانی محل هتوشش بوده است. گویند زمان نگارش سنگ نبشته معروف میتانی به سال ۱۳۱۷ پیش از میلاد می‌رسد، و مربوط به پیمان نامه‌ای است، که میان شاه میتانی و شاه هیتی بسته شده، و در آن خدایان آریایی چون گواهان نیایش شده اند.
ایزدانی که در این سنگ از آنان یاد شده، عبارتند از ایندرا، ورونا، مهر، و دو ناسیته و معلوم می‌دارد، که شاهزادگان و آزادگان میتانی با این که زبان و برخی از رسمهای بابلی را پذیرفته بودند، همچنان ایزدان آریایی نیاکان خود را نیایش میکردند.
تصویر سنگ نوشته میتانی از نیمه هزاره چهارم گاه ایرانی در موزه بریتانیا، عکس شماره 5198.
تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی
تاریخ ادبیات نیست
تصویر انوش راوید در یک بنای باستانی، در اینجا، عکس شماره 8465.
تاریخ یک علم است مانند تمام علوم، و باید آنرا علمی بررسی کرد، با تمام قوانین و فرمولها و فاکتورهای علمی قرن 21، نه مانند داستان از روی داستان. تاریخ ادبیات نیست. تاریخ واقعی را باید از میان ترفندها و تاریکیهای موجود بیرون کشید.
……………
برچسبها: تاریخ میتانی, جغرافیای میتانی, اقوام ايراني, اقوام میتانی, کیان میتانی, سنگ میتانی, نوشته میتانی, زبان میتانی, نقشه میتانی, ایزدان میتانی.
هشتگها: #میتانی.
…………
تاریخ و جغرافیای اقوام ايراني میتانی
مستندهای مربوط
مستندهای بیشتر را در آپارات و نماشا لینک آن در ستون کناری ارگ ایران
محوطه باستانی بندیان یا موزه بندیان در شهرستان درگز استان خراسان رضوی، بزرگترین گچبری یافت شده از دوران ساسانی است. مشروح در http://arq.ir/240
* * * * * * * * * *
……………………….
توجه 1: اگر وبسایت ارگ ایران به هر علت و اتفاق، مسدود، حذف یا از دسترس خارج شد، در جستجوها بنویسید: تارنمای ارگ ایران، یا، فهرست مقالات انوش راوید، سپس صفحه اول و یا جدید ترین عکسها و مطالب ارگ ایران را بیابید.
توجه 2: جهت یافتن مطالب، یا پاسخ پرسش های خود، کلمات کلیدی را در جستجوهای ستون کناری ارگ ایران بنویسید، و مطالب را مطالعه نمایید، و در جهت دانش مربوطه این تارنما، با استراتژی مشخص یاریم نمایید.
توجه 3: مطالب وبسایت ارگ ایران، توسط ده ها وبلاگ و تارنمای دیگر، بصورت خودکار و یا دستی کپی پیس می شود، از این نظر هیچ مسئله ای نیست، و باعث خوشحالی من است. ولی عزیزان توجه داشته باشند، که حتماً جهت پیگیر و نظر نوشتن درباره مطالب، به ارگ ایران مراجعه نمایند.
ــ از نظرات شما عزیزان جهت پیشبرد اهداف ملی ایرانی در وبسایت بهره می برم، همچنین کپی برداری از مقالات و استفاده از آنها با ذکر منبع یا بدون ذکر منبع، آزاد و باعث خوشحالی من است.
پرسشهای خود را ابتدا در جستجوهای تارنما بنویسید، به احتمال زیاد پاسخ خود را می یابید
جهت آینده ای بهتر دیدگاه خود را بنویسید، و در گفتگوهای تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی شرکت کنید.
برای دریافت فهرست منابع نوشته ها، در بخش نظرات زیر برگه مورد نظر پیام بگذارید.